Tabii, "Strategy Design Pattern" (Strateji Tasarım Deseni) konusunu Java dilinde basit bir şekilde açıklayayım. Bu desen, bir nesnenin davranışını çalışma zamanında değiştirmenizi sağlar ve bu sayede daha esnek ve genişletilebilir kod yazmanıza yardımcı olur.
Örnek olarak bir basit ödeme sistemi düşünelim. Bu sistemde farklı ödeme yöntemleri (kredi kartı, PayPal, Bitcoin vb.) olabilir ve her biri için farklı işlem kodları yazılması gerekebilir.
Strateji Arayüzü Oluşturma: Öncelikle tüm stratejilerin uygulanacağı bir arayüz oluşturun. Bu, tüm ödeme yöntemlerinin sahip olacağı ortak bir metodu içerir.
java
Copy code
public interface PaymentStrategy {
public void pay(int amount);
}
Konkret Stratejileri Tanımlama: Ardından, bu arayüzü uygulayan farklı ödeme yöntemleri için sınıflar oluşturun.
java
Copy code
public class CreditCardStrategy implements PaymentStrategy {
@Override
public void pay(int amount) {
System.out.println(amount + " TL kredi kartı ile ödendi.");
}
}
public class PayPalStrategy implements PaymentStrategy {
@Override
public void pay(int amount) {
System.out.println(amount + " TL PayPal ile ödendi.");
}
}
Kontekst Sınıfı: Son olarak, stratejiyi kullanan bir kontekst sınıfı oluşturun. Bu sınıf, hangi stratejinin kullanılacağını belirler ve ona göre ödeme işlemi yapar.
java
Copy code
public class ShoppingCart {
private PaymentStrategy paymentStrategy;
public void setPaymentStrategy(PaymentStrategy paymentStrategy) {
this.paymentStrategy = paymentStrategy;
}
public void checkout(int amount) {
paymentStrategy.pay(amount);
}
}
Kullanım Örneği: Şimdi, alışveriş sepetini ve ödeme stratejisini belirleyip ödemeyi gerçekleştirebilirsiniz.
java
Copy code
public class Main {
public static void main(String[] args) {
ShoppingCart cart = new ShoppingCart();
cart.setPaymentStrategy(new CreditCardStrategy());
cart.checkout(1000);
cart.setPaymentStrategy(new PayPalStrategy());
cart.checkout(500);
}
}
Bu kodda, ShoppingCart sınıfı hangi ödeme stratejisinin kullanılacağını belirler ve bu sayede ödeme yöntemlerini değiştirmek kolaylaşır. Bu desen, kodun esnekliğini artırır ve yeni ödeme yöntemleri eklendiğinde mevcut kodlara müdahale etmenizi azaltır.
Kulllanım alanları
Strategy Design Pattern'in kullanım alanları oldukça geniş ve çeşitlidir. Bu desen, farklı durumlarda farklı davranışların uygulanmasını gerektiren durumlarda kullanışlıdır. İşte bazı yaygın kullanım alanları:
Farklı Algoritmaların Seçimi: Farklı algoritmalar arasında dinamik olarak seçim yapılması gereken durumlarda bu desen kullanılır. Örneğin, farklı sıralama veya şifreleme algoritmaları arasında seçim yapmak için idealdir.
Özelleştirilebilir Davranışlar: Yazılımın farklı kullanıcı tercihlerine veya operasyonel ortamlara göre davranışını değiştirmesi gerektiğinde bu desen kullanışlıdır. Örneğin, bir uygulamanın farklı kullanıcı arayüzleri sunması veya farklı veri kaynaklarına bağlanması gibi.
Test Edilebilirlik: Yazılımın farklı bölümlerini izole ederek test etmek için Strategy Pattern kullanılabilir. Bu, özellikle büyük ve karmaşık sistemlerde yararlıdır.
Bağımlılıkların Azaltılması: Bu desen, sınıflar arasındaki bağımlılıkları azaltmaya yardımcı olur. Örneğin, bir modülün davranışını değiştirmek için, sadece yeni bir strateji eklemek yeterlidir ve mevcut kodlara müdahale etmek gerekmez.
Duruma Bağlı Davranışlar: Uygulamanın çalışma zamanında farklı durumlara göre farklı davranışlar sergilemesi gerektiğinde, Strategy Pattern kullanılır. Örneğin, farklı ödeme yöntemleri, farklı raporlama stratejileri, veya farklı kullanıcı etkileşimleri için uygundur.
Dinamik Değişiklikler: Uygulamanın çalışma zamanında, kullanıcı girişlerine veya dış etmenlere bağlı olarak davranışını değiştirmesi gerektiğinde bu desen tercih edilir.
Strategy Pattern, yazılımı modüler, esnek ve genişletilebilir hale getirerek, kod tekrarını azaltır ve bakımını kolaylaştırır. Özellikle büyük ve karmaşık yazılım projelerinde bu desenin uygulanması, sistemin gelecekteki değişikliklere daha kolay uyum sağlamasına olanak tanır.
Avantajları ve dezavantajları
Strategy Design Pattern'ın avantajları ve dezavantajları, bu deseni ne zaman ve nasıl kullanacağınızı anlamanıza yardımcı olur. İşte bazı önemli noktalar:
Avantajları
Esneklik ve Değiştirilebilirlik: Strategy pattern, çalışma zamanında davranış değiştirmeyi kolaylaştırır. Bu, yazılımınızın farklı senaryolara uyum sağlamasını sağlar.
Kodun Yeniden Kullanılabilirliği ve Organizasyonu: Ortak işlevselliği arayüzler altında toplayarak, kodun yeniden kullanılabilirliğini artırır ve daha temiz bir organizasyon sağlar.
SOLID Prensiplerine Uygunluk: Özellikle "Açık/Kapalı İlkesi" ve "Tek Sorumluluk İlkesi"ne uygun olarak tasarlanmıştır. Yeni stratejiler eklenebilirken, mevcut kodlara dokunulmaz.
Test Edilebilirlik: Strategy pattern, birim testlerinin yazılmasını kolaylaştırır çünkü her strateji bağımsız olarak test edilebilir.
Bağımlılıkları Azaltır: Sınıflar arası bağımlılıkları azaltarak, daha az kırılgan ve daha kolay bakım yapılabilen kodlar oluşturmanıza yardımcı olur.
Dinamik Değişiklikleri Destekler: Uygulamanın, farklı durumlar ve gereksinimler doğrultusunda davranışını dinamik olarak değiştirmesine olanak tanır.
Dezavantajları
Karmaşıklık Artışı: Basit senaryolar için strategy pattern, gereksiz karmaşıklık ekleyebilir. Özellikle çok sayıda strateji varsa, sistem anlaşılması ve yönetilmesi daha zor olabilir.
Hafıza Kullanımı: Her strateji nesnesi için ayrı bir örnek oluşturulması gerekebilir, bu da daha fazla hafıza kullanımı anlamına gelebilir.
Kodun Anlaşılabilirliği: Yeni geliştiriciler için kodun akışını takip etmek zor olabilir, çünkü davranışlar birden fazla sınıf arasında dağıtılmıştır.
Bağımlılık Yönetimi: Stratejiler arasındaki bağımlılıklar, özellikle stratejiler arası veri alışverişi gerektiğinde, yönetilmesi gereken ek bir karmaşıklık katmanı oluşturabilir.
Yapılandırma Sorunları: Uygulama başlatılırken doğru stratejilerin yapılandırılmasını gerektirir, bu da hatalara açık bir süreç olabilir.
Strategy Design Pattern'ı kullanırken bu avantaj ve dezavantajları göz önünde bulundurmak, doğru kontekstte doğru çözümleri seçmenize yardımcı olur. Basit ve değişmez gereksinimler için bu desen gereksiz olabilirken, sistem esnekliği ve genişletilebilirlik önemli olduğunda büyük avantajlar sağlayabilir.