Hexagonal Mimari: Kavram ve Örnek Bir Uygulama

Hexagonal Mimari: Kavram ve Uygulama

Hexagonal mimari, uygulama çekirdeğini dış dünyadan gelen etkileşimlerden ayırmayı amaçlayan bir mimari stildir. Bu, uygulamanın daha iyi test edilebilir, yeniden kullanılabilir ve esnek olmasını sağlar.

Kilit Kavramlar:

• Çekirdek: Uygulamanın temel iş mantığını içeren kısım.

• Portlar: Çekirdeğin dış dünyayla etkileşim kurduğu ara yüzler.

• Adaptörler: Portları uygulayan ve dış dünyaya bağlanan bileşenler.

Avantajları:

• Test edilebilirlik: Çekirdek, dış bağımlılıklardan bağımsız olarak test edilebilir.

• Esneklik: Dış dünyadaki değişiklikler çekirdeği etkilemez.

• Yeniden kullanılabilirlik: Çekirdek, farklı adaptörlerle farklı ortamlarda kullanılabilir.

Örnek Java Spring Boot Kodu:

      // Çekirdek

public class UserService {
  private final UserPersistence userPersistence;

  public UserService(UserPersistence userPersistence) {
    this.userRepo = userRepo;
  }

  public User createUser(User user) {
    return userRepo.save(user);
  }
}

// Port
public interface UserPersistence {
  User save(User user);
  User findById(Long id);
}

// Adaptör (Spring Data JPA)
public class JPAUserRepo implements UserPersistence {
  private final UserRepository userRepository;

  public JPAUserRepo(UserRepository userRepository) {
    this.userRepository = userRepository;
  }

  @Override
  public User save(User user) {
    return userRepository.save(user);
  }

  @Override
  public User findById(Long id) {
    return userRepository.findById(id).orElseThrow(() -> new NotFoundException("Kullanıcı bulunamadı."));
  }
}

// Spring Boot Uygulaması
@SpringBootApplication
public class Application {
  public static void main(String[] args) {
    SpringApplication.run(Application.class, args);
  }

  @Bean
  public UserService userService(UserPersistence userPersistence) {
    return new UserService(userPersistence);
  }

  @Bean
  public UserPersistence jpaUserRepo(UserRepository userRepository) {
    return new JPAUserRepo(userRepository);
  }
}
    

Açıklama:

• UserRepo arayüzü, çekirdeğin veri erişimini nasıl yapacağını tanımlar.

• UserService, temel iş mantığını içerir ve UserRepo arayüzünü kullanır.

• UserPersistence arayüzü, port görevi görür ve veri erişiminin nasıl yapılacağını tanımlar.

• JPAUserRepo, UserPersistence arayüzünü uygulayan ve JPA kullanarak veriye erişen bir adaptör.

• Application sınıfı, Spring Boot uygulamasını başlatır ve bağımlılıkları oluşturur.

Bu örnekte, UserService çekirdek olarak kabul edilebilir. UserRepo arayüzü, çekirdeğin veri erişimini nasıl yapacağını belirtir. JPAUserRepo, veritabanı ile iletişim kuran adaptör görevi görür.

Faydaları:

• UserService, JPAUserRepo ile sıkı sıkıya bağlı değildir, bu da bağımsızlık ve test edilebilirliği sağlar.

• Uygulamanın veri depolamasının nasıl yapıldığını değiştirmek (örneğin, bir başka veritabanı teknolojisi kullanmak veya dosya sistemine kaydetmek) yalnızca adaptör değiştirilerek yapılabilir.

Önemli Notlar:

• Hexagonal mimari, bir mimari stilidir, kesin bir uygulama yoktur.

• Kullanılacak portlar ve adaptörler uygulamaya bağlı olarak değişebilir.

• Çekirdek genellikle bir domain model olarak düşünülür, ancak bu zorunlu değildir.

Hexagonal mimari, karmaşık uygulamalar için sağlam ve esnek bir mimari sağlar. Uygulamanızın sürdürülebilir ve test edilebilir olmasını istiyorsanız, Hexagonal mimariyi dikkate almanız önerilir.

MongoDB'ye geçiş yaparken, Hexagonal mimarinin esnekliği sayesinde sadece adaptörünüzü değiştirmeniz gerekir. İşte adım adım nasıl yapacağınızı gösteren bir örnek:

1. MongoDB Bağımlılığını Ekleme:

Öncelikle, projenize MongoDB için gerekli bağımlılığı eklemeniz gerekiyor. Maven veya Gradle'ı kullanıyorsanız pom.xml veya build.gradle dosyanıza aşağıdaki bağımlılığı ekleyin:

 <dependency>
  <groupId>org.springframework.boot</groupId>
  <artifactId>spring-boot-starter-data-mongodb</artifactId>
</dependency>
    

2. MongoDB Repository Sınıfı Oluşturma:

Spring Data MongoDB kullanarak bir MongoUserRepository sınıfı oluşturun. Bu sınıf UserPersistence arayüzünü uygulayacak ve MongoDB ile etkileşim kuracaktır:

      import org.springframework.data.mongodb.repository.MongoRepository;
import org.springframework.stereotype.Repository;

@Repository
public interface MongoUserRepository extends MongoRepository<User, String> {
  // İhtiyaç duyduğunuz özel sorguları burada tanımlayabilirsiniz. 
  // Örneğin:
  // User findByEmail(String email);
}
    

3. MongoDB Adaptörünü Oluşturma:

Şimdi UserPersistence arayüzünü uygulayan yeni bir adaptör sınıfı oluşturun. Bu sınıf, MongoDB'ye erişim sağlayacak ve MongoUserRepository ile çalışacaktır:

      import org.springframework.beans.factory.annotation.Autowired;
import org.springframework.stereotype.Component;

@Component
public class MongoUserRepo implements UserPersistence {
  private final MongoUserRepository mongoUserRepository;

  @Autowired
  public MongoUserRepo(MongoUserRepository mongoUserRepository) {
    this.mongoUserRepository = mongoUserRepository;
  }

  @Override
  public User save(User user) {
    return mongoUserRepository.save(user);
  }

  @Override
  public User findById(Long id) {
    return mongoUserRepository.findById(id)
            .orElseThrow(() -> new NotFoundException("Kullanıcı bulunamadı."));
  }
}
    

4. Spring Boot Uygulamanızda Değişiklik Yapmak:

Son olarak, Application sınıfınızda UserPersistence bean'ini MongoUserRepo ile değiştirmeniz gerekiyor:

      @SpringBootApplication
public class Application {
  // ... diğer kodlar

  @Bean
  public UserPersistence mongoUserRepo(MongoUserRepository mongoUserRepository) {
    return new MongoUserRepo(mongoUserRepository);
  }
}
    

-

5. MongoDB'ye Bağlantı Ayarlarını Yapın:

application.properties dosyasına MongoDB sunucunuzun bağlantı bilgilerini ekleyin:

      spring.data.mongodb.uri=mongodb://localhost:27017/mydatabase
    

Sonuç:

Bu adımları tamamladıktan sonra, uygulamanız MongoDB ile iletişim kuracak ve verileri MongoDB'de saklayacaktır. Hexagonal mimari sayesinde, sadece adaptör sınıfını değiştirerek veri depolamayı kolayca değiştirebildik.

Ek Bilgiler:

• MongoUserRepository sınıfında, ihtiyacınıza göre özel sorgular tanımlayabilirsiniz.

• Uygulamada farklı veri depolamaları kullanmak isterseniz, her bir depolama için ayrı adaptörler oluşturabilirsiniz.

• Hexagonal mimari, uygulamanızı daha esnek, test edilebilir ve sürdürülebilir hale getirir.