Türkiye'nin Yüksek Teknoloji İhracatını Artırmak İçin 50 Madde

1. Ar-Ge yatırımlarını artırmak: Türkiye'nin GSYH'sinin %1'inden az olan Ar-Ge harcamalarını, gelişmiş ülkeler seviyesine (%2-3) çıkarmak. Bu, özel sektör Ar-Ge teşviklerini artırmak, kamu Ar-Ge harcamalarını yükseltmek ve üniversitelerdeki araştırma fonlarını genişletmek yoluyla gerçekleştirilebilir.
2. Üniversite-sanayi işbirliğini güçlendirmek: Akademik araştırmaların ticarileştirilmesini kolaylaştıracak mekanizmalar geliştirmek. Örneğin, ortak araştırma merkezleri kurmak, sanayi doktoraları programları başlatmak ve akademisyenlerin sanayi projelerinde yer almasını teşvik etmek.
3. Teknoloji transfer ofislerini geliştirmek: Üniversitelerdeki teknoloji transfer ofislerinin kapasitesini artırmak. Bu ofislerin, patent başvuruları, lisanslama anlaşmaları ve spin-off şirket kurulumları konusunda daha etkin hizmet vermesini sağlamak.
4. Patent başvurularını teşvik etmek: Patent başvuru süreçlerini kolaylaştırmak, maliyetleri düşürmek ve patent sahipliği konusunda farkındalığı artırmak. Ayrıca, patentlerin ticarileştirilmesi için destek programları oluşturmak.
5. Yüksek teknoloji kümelenmelerini desteklemek: Belirli teknoloji alanlarında uzmanlaşmış bölgesel kümelenmeleri teşvik etmek. Örneğin, İstanbul'da fintech, Ankara'da savunma teknolojileri, İzmir'de biyoteknoloji gibi odak alanları belirleyip, bu alanlarda ekosistem oluşumunu desteklemek.
6. Nitelikli işgücü yetiştirmek için eğitim sistemini iyileştirmek: STEM (Bilim, Teknoloji, Mühendislik, Matematik) eğitimine ağırlık vermek, coding ve dijital okuryazarlık derslerini müfredata eklemek. Ayrıca, üniversitelerde endüstri 4.0 ve ileri teknoloji alanlarında yeni programlar açmak.
7. Yabancı yatırımcıları çekmek için teşvikler sunmak: Yüksek teknoloji yatırımları için özel vergi indirimleri, arazi tahsisi, altyapı desteği gibi teşvikler sunmak. Ayrıca, yabancı uzmanlar için çalışma izni süreçlerini kolaylaştırmak.
8. Dijital altyapıyı güçlendirmek: 5G ve fiber internet altyapısını yaygınlaştırmak, veri merkezleri kurmak, siber güvenlik altyapısını güçlendirmek. Bu, hem yerli teknoloji şirketlerinin gelişimini destekleyecek hem de yabancı yatırımcılar için ülkeyi cazip hale getirecektir.
9. Teknoloji odaklı girişimlere finansman sağlamak: Erken aşama teknoloji şirketleri için risk sermayesi fonlarını artırmak, melek yatırımcılığı teşvik etmek ve kamu destekli girişim sermayesi fonları oluşturmak.
10. Vergi teşvikleri ile yüksek teknoloji yatırımlarını desteklemek: Ar-Ge harcamaları için vergi indirimleri sunmak, yüksek teknoloji ürünleri ihracatında vergi avantajları sağlamak ve teknoloji şirketleri için kurumlar vergisi oranlarını düşürmek.
11. Uluslararası teknoloji işbirlikleri geliştirmek: AB Horizon Europe gibi uluslararası Ar-Ge programlarına katılımı artırmak, çok uluslu teknoloji şirketleriyle ortak projeler geliştirmek ve yabancı üniversitelerle işbirliği anlaşmaları imzalamak.
12. Teknoloji ihracatı yapan firmalara özel destek programları oluşturmak: İhracat kredileri, pazarlama destekleri, uluslararası fuar katılım destekleri gibi özel programlar geliştirmek. Ayrıca, bu firmalara yönelik danışmanlık hizmetleri sunmak.
13. Yüksek teknoloji ürünleri için markalaşma stratejileri geliştirmek: "Türk Malı" imajını yüksek teknoloji ile özdeşleştirmek için ulusal bir marka stratejisi oluşturmak. Teknoloji şirketlerinin global markalaşma süreçlerini desteklemek için özel programlar uygulamak.
14. Teknoloji odaklı serbest bölgeler kurmak: Yüksek teknoloji üretimi ve ihracatı için özel serbest bölgeler oluşturmak. Bu bölgelerde vergi avantajları, gümrük muafiyetleri ve özel altyapı hizmetleri sunmak.
15. Kamu alımlarında yerli yüksek teknoloji ürünlerine öncelik vermek: Kamu ihalelerinde yerli teknoloji ürünlerine belirli oranlarda kota koymak veya fiyat avantajı sağlamak. Bu, yerli teknoloji şirketlerinin büyümesini ve referans kazanmasını sağlayacaktır.
16. Teknoloji diplomasisi yürütmek: Büyükelçiliklerde teknoloji ataşelikleri oluşturmak, uluslararası teknoloji forumlarında aktif rol almak ve teknoloji odaklı ticaret anlaşmaları imzalamak.
17. Yapay zeka ve robotik alanlarında uzmanlaşmak: Ulusal yapay zeka stratejisi oluşturmak, robotik ve otomasyon alanında Ar-Ge merkezleri kurmak ve bu alanlarda çalışacak uzmanlar yetiştirmek için özel eğitim programları başlatmak.
18. Biyoteknoloji ve nanoteknoloji alanlarına yatırım yapmak: Bu alanlarda ulusal araştırma merkezleri kurmak, özel sektör yatırımlarını teşvik etmek ve uluslararası işbirlikleri geliştirmek.
19. Uzay ve havacılık teknolojilerine odaklanmak: Ulusal uzay ajansının çalışmalarını hızlandırmak, uydu teknolojileri ve insansız hava araçları gibi alanlarda yerli üretimi artırmak.
20. Yeşil teknolojiler ve yenilenebilir enerji alanlarında liderlik hedeflemek: Güneş paneli, rüzgar türbini, enerji depolama sistemleri gibi alanlarda yerli üretimi teşvik etmek. Temiz enerji Ar-Ge'sine yatırım yapmak ve bu alanda global bir oyuncu olmayı hedeflemek.
21. 5G ve ötesi iletişim teknolojilerinde yerli üretimi artırmak: 5G altyapı ekipmanları ve yazılımları konusunda yerli üretimi desteklemek. 6G teknolojileri için erken aşama araştırmalara başlamak.
22. Siber güvenlik alanında yetkinlik kazanmak: Ulusal siber güvenlik stratejisi geliştirmek, siber güvenlik uzmanları yetiştirmek ve yerli siber güvenlik çözümleri üreten şirketleri desteklemek.
23. Blokzincir teknolojisinde inovasyon yapmak: Blokzincir tabanlı uygulamalar için yasal altyapı oluşturmak, bu alanda Ar-Ge çalışmalarını desteklemek ve fintech sektöründe blokzincir kullanımını teşvik etmek.
24. Kuantum bilgisayar teknolojilerine yatırım yapmak: Kuantum hesaplama alanında araştırma merkezleri kurmak, bu alanda çalışacak uzmanlar yetiştirmek ve uluslararası işbirlikleri geliştirmek.
25. Endüstri 4.0 uygulamalarını yaygınlaştırmak: Akıllı fabrikalar, nesnelerin interneti, büyük veri analitiği gibi Endüstri 4.0 teknolojilerinin adaptasyonunu teşvik etmek. Bu alanda danışmanlık ve finansman destekleri sunmak.
26. Teknoloji odaklı ihracat stratejisi geliştirmek: Yüksek teknoloji ihracatını artırmak için sektör ve ülke bazlı hedefler belirlemek. Bu hedeflere ulaşmak için özel teşvik ve destek programları uygulamak.
27. Teknoloji şirketlerinin halka arzını teşvik etmek: Teknoloji şirketleri için özel bir borsa endeksi oluşturmak, halka arz süreçlerini kolaylaştırmak ve bu şirketlere vergi avantajları sunmak.
28. Yüksek teknoloji ürünleri için lojistik altyapıyı iyileştirmek: Hava kargo kapasitesini artırmak, gümrük süreçlerini hızlandırmak ve e-ihracat altyapısını güçlendirmek.
29. Teknoloji odaklı girişimcilik ekosistemine destek vermek: Kuluçka merkezleri ve hızlandırma programları kurmak, mentor ağları oluşturmak ve girişimcilik eğitimlerini yaygınlaştırmak.
30. Yazılım ihracatını artırmak için özel programlar uygulamak: Yazılım ihracatı yapan firmalara vergi muafiyetleri sağlamak, bu firmaların yurtdışı pazarlama faaliyetlerini desteklemek ve yazılım mühendisliği eğitimini güçlendirmek.
31. Tersine beyin göçünü teşvik etmek: Yurtdışındaki Türk bilim insanları ve mühendislerin Türkiye'ye dönmesini teşvik etmek için özel programlar uygulamak. Örneğin, araştırma fonları, vergi avantajları ve kariyer fırsatları sunmak.
32. Teknoloji alanında uluslararası standartların belirlenmesinde söz sahibi olmak: Uluslararası standart belirleme kurulularında aktif rol almak, Türk uzmanların bu kurullarda yer almasını sağlamak ve standartlara uygun ürün geliştirmeyi teşvik etmek.
33. Fikri mülkiyet haklarının korunmasını güçlendirmek: Patent ve telif hakları konusunda yasal düzenlemeleri güçlendirmek, fikri mülkiyet ihlallerine karşı caydırıcı cezalar uygulamak ve bu konuda farkındalık yaratmak.
34. Teknoloji odaklı mesleki eğitim programları geliştirmek: Yüksek teknoloji sektörlerinin ihtiyaç duyduğu ara eleman ihtiyacını karşılamak için özel mesleki eğitim programları oluşturmak. Sanayi-okul işbirliğini güçlendirmek.
35. Yüksek teknoloji ihracatı için hedef pazarlar belirlemek ve bu pazarlara özel stratejiler geliştirmek: Belirli teknoloji alanlarında potansiyel ihracat pazarlarını analiz etmek ve bu pazarlara yönelik özel pazarlama ve satış stratejileri geliştirmek.
36. Teknoloji şirketlerine yönelik bürokrasiyi azaltmak: Teknoloji şirketlerinin kuruluş, faaliyet ve ihracat süreçlerini basitleştirmek. E-devlet uygulamalarını yaygınlaştırarak bürokratik işlemleri hızlandırmak.
37. Açık inovasyon platformları oluşturmak: Büyük şirketler, KOBİ'ler ve start-up'lar arasında işbirliğini artıracak açık inovasyon platformları kurmak. Bu platformlarda fikir alışverişi ve ortak proje geliştirme faaliyetlerini teşvik etmek.
38. Yüksek teknoloji ürünleri için test ve sertifikasyon altyapısını geliştirmek: Ulusal ve uluslararası standartlara uygun test ve sertifikasyon merkezleri kurmak. Bu merkezlerin akreditasyonunu sağlayarak, Türkiye'de üretilen yüksek teknoloji ürünlerinin global pazarlarda kabulünü kolaylaştırmak.
39. Teknoloji odaklı kamu-özel sektör ortaklıkları kurmak: Büyük ölçekli teknoloji projelerini hayata geçirmek için kamu-özel sektör ortaklık modelleri geliştirmek. Bu ortaklıklar aracılığıyla riskin paylaşılmasını ve özel sektör dinamizminin kamu kaynaklarıyla birleştirilmesini sağlamak.
40. Teknoloji ihracatı yapan KOBİ'lere özel destek programları uygulamak: KOBİ'lerin yüksek teknoloji ürünleri geliştirmesini ve ihraç etmesini teşvik etmek için özel finansman, danışmanlık ve eğitim programları oluşturmak. Bu firmaların uluslararası pazarlara açılmasını kolaylaştıracak ağlar ve platformlar kurmak.
41. Yüksek teknoloji alanında uluslararası fuarlara katılımı desteklemek: Türk teknoloji şirketlerinin CES, Mobile World Congress gibi prestijli uluslararası fuarlara katılımını finansal olarak desteklemek. Bu fuarlarda Türkiye pavilyonları oluşturarak ülke imajını güçlendirmek.
42. Teknoloji odaklı yatırım fonlarını teşvik etmek: Yüksek teknoloji alanında faaliyet gösteren şirketlere yatırım yapacak özel fonların kurulmasını teşvik etmek. Bu fonlara vergi avantajları sağlamak ve kamu kaynaklarıyla eşleştirme (matching) fonları oluşturmak.
43. Yüksek teknoloji ihracatı için dijital pazarlama stratejileri geliştirmek: Türk teknoloji şirketlerinin dijital pazarlama yeteneklerini geliştirmek için eğitim ve danışmanlık hizmetleri sunmak. E-ihracat platformlarının kullanımını yaygınlaştırmak ve bu platformlarda Türk teknoloji ürünlerinin görünürlüğünü artırmak.
44. Teknoloji alanında uluslararası öğrenci değişim programlarını artırmak: Yabancı öğrencilerin Türkiye'deki teknoloji bölümlerinde eğitim almasını teşvik etmek. Türk öğrencilerin de yurtdışındaki prestijli teknoloji üniversitelerinde eğitim almasını destekleyecek burs programları oluşturmak.
45. Yüksek teknoloji ürünleri için kalite standartlarını yükseltmek: Uluslararası kalite standartlarına uyum konusunda firmalara destek vermek. Kalite yönetim sistemleri, ürün güvenliği ve çevre standartları konusunda eğitim ve danışmanlık hizmetleri sunmak.
46. Teknoloji odaklı think-tank'ler kurmak ve desteklemek: Yüksek teknoloji politikaları konusunda araştırma yapacak, öneriler geliştirecek bağımsız düşünce kuruluşlarının kurulmasını teşvik etmek. Bu kuruluşların çalışmalarını politika yapım süreçlerine dahil etmek.
47. Yüksek teknoloji ihracatı yapan firmalara vergi indirimleri sağlamak: İhracat gelirlerinin belirli bir yüzdesini Ar-Ge'ye ayıran firmalara ek vergi indirimleri sunmak. Yüksek teknoloji ihracatının toplam ihracat içindeki payını artıran firmalara kademeli vergi avantajları sağlamak.
48. Teknoloji transferi ve adaptasyonu için mekanizmalar geliştirmek: Yurtdışından teknoloji transferini kolaylaştıracak yasal düzenlemeler yapmak. Teknoloji transferi yapan firmalara finansal destekler sağlamak ve bu teknolojilerin yerel ekosistemlere adaptasyonunu desteklemek.
49. Yüksek teknoloji ihracatı için B2B platformlar oluşturmak: Türk yüksek teknoloji ürünlerini global alıcılarla buluşturacak özel B2B platformlar geliştirmek. Bu platformlarda sanal fuarlar, eşleştirme etkinlikleri ve ürün tanıtım olanakları sunmak.
50. Teknoloji odaklı ekonomik diplomasiyi güçlendirmek: Dış temsilciliklerde teknoloji ataşelikleri oluşturmak. Yurtdışı ziyaretlerde ve uluslararası anlaşmalarda yüksek teknoloji işbirliklerine öncelik vermek. Türkiye'nin teknoloji üssü olma vizyonunu uluslararası platformlarda etkin bir şekilde tanıtmak.