165 System Design Sorusu ve Cevabı (Junior Yazılımcılar İçin)




 

1. Monolitik ve mikroservis mimarisi arasındaki fark nedir?

Cevap: Monolitik mimari, tüm uygulamanın tek bir birim olarak geliştirildiği ve dağıtıldığı bir yaklaşımdır. Mikroservis mimarisi ise uygulamayı bağımsız olarak dağıtılabilen ve ölçeklendirilebilen küçük, özerk hizmetlere böler.

2. REST API nedir?

Cevap: REST (Representational State Transfer), web hizmetleri için kullanılan bir mimari stildir. REST API'ler, HTTP protokolünü kullanarak kaynakları temsil eder ve CRUD (Create, Read, Update, Delete) işlemlerini gerçekleştirir.

3. Veritabanı indeksleme nedir ve neden önemlidir?

Cevap: Veritabanı indeksleme, veritabanı sorgularının performansını artırmak için kullanılan bir tekniktir. Belirli sütunlar üzerinde indeksler oluşturarak, veritabanı motorunun ilgili verileri daha hızlı bulmasını sağlar.

4. Yük dengeleme nedir ve nasıl çalışır?

Cevap: Yük dengeleme, gelen ağ trafiğini birden fazla sunucu arasında dağıtma işlemidir. Bu, tek bir sunucuya aşırı yük binmesini önler ve genel sistem performansını ve güvenilirliğini artırır.

5. CDN (Content Delivery Network) nedir ve neden kullanılır?

Cevap: CDN, statik içeriği (resimler, CSS, JavaScript dosyaları vb.) kullanıcılara coğrafi olarak daha yakın sunuculardan dağıtan bir ağdır. Bu, içerik yükleme sürelerini azaltır ve ana sunucuların yükünü hafifletir.

6. Önbellek (caching) nedir ve neden önemlidir?

Cevap: Önbellek, sık kullanılan verileri hızlı erişim için geçici olarak saklamaktır. Bu, veritabanı sorgularını azaltır, yanıt sürelerini iyileştirir ve sunucu yükünü azaltır.

7. Veri tutarlılığı (data consistency) nedir?

Cevap: Veri tutarlılığı, bir sistemdeki tüm veri kopyalarının aynı ve güncel olmasını sağlamaktır. Özellikle dağıtık sistemlerde, veri tutarlılığını korumak önemli bir zorluktur.

8. Asenkron iletişim nedir ve neden kullanılır?

Cevap: Asenkron iletişim, bir işlemin tamamlanmasını beklemeden diğer işlemlere devam etmeyi sağlar. Bu, sistem performansını artırır ve kaynakların daha verimli kullanılmasını sağlar.

9. Güvenlik duvarı (firewall) nedir ve nasıl çalışır?

Cevap: Güvenlik duvarı, ağ güvenliğini sağlamak için kullanılan bir sistemdir. Gelen ve giden ağ trafiğini izler ve önceden belirlenen güvenlik kurallarına göre trafiği filtreler.

10. API Gateway nedir ve neden kullanılır?

Cevap: API Gateway, istemciler ile backend hizmetleri arasında bir ara katman görevi görür. İstek yönlendirme, kimlik doğrulama, hız sınırlama gibi işlevleri merkezi bir noktada yönetir.

10. API Gateway nedir ve neden kullanılır?

Cevap: API Gateway, istemciler ile backend hizmetleri arasında bir ara katman görevi görür. İstek yönlendirme, kimlik doğrulama, hız sınırlama gibi işlevleri merkezi bir noktada yönetir.

11. Mikroservis mimarisi nedir ve monolitik mimariden farkı nedir?

Cevap: Mikroservis mimarisi, bir uygulamayı bağımsız olarak dağıtılabilen ve ölçeklendirilebilen küçük, özerk hizmetlere böler. Monolitik mimari ise tüm uygulamanın tek bir birim olarak geliştirildiği ve dağıtıldığı bir yaklaşımdır.

12. Veritabanı sharding nedir ve ne zaman kullanılır?

Cevap: Sharding, büyük veritabanlarını daha küçük, daha hızlı ve daha yönetilebilir parçalara (shard'lara) bölme tekniğidir. Yüksek hacimli veri ve yüksek işlem hızı gerektiren sistemlerde kullanılır.

13. Load balancing nedir ve nasıl çalışır?

Cevap: Load balancing, gelen ağ trafiğini birden fazla sunucu arasında dağıtma işlemidir. Bu, tek bir sunucuya aşırı yük binmesini önler ve genel sistem performansını ve güvenilirliğini artırır.

14. CAP teoremi nedir?

Cevap: CAP teoremi, dağıtık bir sistemin aynı anda Tutarlılık (Consistency), Kullanılabilirlik (Availability) ve Bölüm Toleransı (Partition Tolerance) özelliklerinin üçünü birden sağlayamayacağını öne sürer. Sistemler genellikle bu üçünden ikisini optimize eder.

15. ACID özellikleri nedir?

Cevap: ACID, veritabanı işlemlerinin güvenilirliğini sağlayan dört özelliği temsil eder: Atomicity (Atomiklik), Consistency (Tutarlılık), Isolation (İzolasyon) ve Durability (Dayanıklılık).

16. REST API tasarımında en iyi uygulamalar nelerdir?

Cevap: REST API tasarımında en iyi uygulamalar şunları içerir: Uygun HTTP metotlarını kullanma, anlamlı URL'ler oluşturma, durum kodlarını doğru kullanma, sürümleme, hata mesajlarını açık bir şekilde belirtme ve güvenlik önlemleri alma.

17. Önbellek (caching) stratejileri nelerdir?

Cevap: Önbellek stratejileri arasında şunlar bulunur: İstemci tarafı önbelleğe alma, CDN kullanımı, uygulama seviyesinde önbelleğe alma (örn. Redis), veritabanı sorgu önbelleğe alma ve tam sayfa önbelleğe alma.

18. Microservices mimarisinde servis keşfi (service discovery) nasıl çalışır?

Cevap: Servis keşfi, mikroservislerin birbirlerini dinamik olarak bulmasını ve iletişim kurmasını sağlar. Bu genellikle bir servis kayıt defteri (örn. Consul, Etcd) kullanılarak gerçekleştirilir. Servisler başlatıldığında kendilerini kaydeder ve diğer servisler bu kayıt defterini sorgulayarak iletişim kurulacak servislerin adreslerini bulur.

19. Veri tutarlılığı (data consistency) modelleri nelerdir?

Cevap: Başlıca veri tutarlılığı modelleri şunlardır: Strong Consistency (her okuma en son yazma işlemini yansıtır), Eventual Consistency (sistem zamanla tutarlı hale gelir), Causal Consistency (nedensel olarak ilişkili işlemler tutarlı görünür) ve Read-your-writes Consistency (bir istemci kendi yazdığı verileri her zaman görebilir).

20. Dağıtık sistemlerde saat senkronizasyonu neden önemlidir ve nasıl sağlanır?

Cevap: Saat senkronizasyonu, olayların sırasını belirlemek, işlem zaman damgalarını doğru şekilde uygulamak ve tutarlı loglama için önemlidir. NTP (Network Time Protocol) veya daha hassas sistemlerde PTP (Precision Time Protocol) kullanılarak sağlanabilir. Ayrıca, mantıksal saatler (örn. Lamport saatleri) de kullanılabilir.

21. Eventual Consistency nedir ve ne zaman tercih edilir?

Cevap: Eventual Consistency, bir sistemin belirli bir süre sonra tutarlı hale geleceğini garanti eden bir veri tutarlılığı modelidir. Yüksek kullanılabilirlik ve düşük gecikme gerektiren, geçici tutarsızlıkların kabul edilebilir olduğu sistemlerde tercih edilir.

22. Circuit Breaker pattern nedir ve nasıl çalışır?

Cevap: Circuit Breaker, dağıtık sistemlerde hata toleransını artırmak için kullanılan bir tasarım desenidir. Bir servis hatası durumunda, tekrarlayan başarısız istekleri engeller ve sistemin geri kalanının etkilenmesini önler. Kapalı, açık ve yarı açık olmak üzere üç durumu vardır.

23. NoSQL veritabanları ne zaman tercih edilmelidir?

Cevap: NoSQL veritabanları genellikle şu durumlarda tercih edilir: Büyük veri hacmi, yüksek yazma/okuma hızı gerektiren senaryolar, esnek şema ihtiyacı, yatay ölçeklenebilirlik gerektiren durumlar ve belirli veri modelleri (doküman, grafik, anahtar-değer) için optimize edilmiş çözümler gerektiğinde.

24. Microservices mimarisinde veri tutarlılığı nasıl sağlanır?

Cevap: Mikroservis mimarisinde veri tutarlılığı genellikle şu yöntemlerle sağlanır: Saga pattern kullanımı, event sourcing, CQRS (Command Query Responsibility Segregation) uygulaması, distributed transaction yönetimi ve eventual consistency modelinin benimsenmesi.

25. Ölçeklenebilir bir arama motoru nasıl tasarlanır?

Cevap: Ölçeklenebilir bir arama motoru tasarlamak için: İndeksleme ve arama işlemlerini ayırın, dağıtık indeksleme kullanın, önbellek mekanizmaları uygulayın, sonuçları sıralama ve filtreleme için ayrı servisler kullanın, arama sorgularını optimize edin ve yük dengeleme mekanizmaları kullanın.

26. Dağıtık sistemlerde lider seçimi (leader election) nasıl yapılır?

Cevap: Lider seçimi genellikle dağıtık konsensüs algoritmaları kullanılarak yapılır. Yaygın yöntemler arasında Raft, Paxos ve ZooKeeper'ın Atomic Broadcast protokolü bulunur. Bu algoritmalar, sistemdeki düğümlerin bir lider üzerinde anlaşmasını sağlar.

27. Önbellek tutarlılığı (cache coherence) nasıl sağlanır?

Cevap: Önbellek tutarlılığı şu yöntemlerle sağlanabilir: Time-to-Live (TTL) değerleri kullanma, write-through veya write-back stratejileri uygulama, cache invalidation mekanizmaları kullanma ve eventual consistency modelini benimseme.

28. Büyük ölçekli sistemlerde veri yedekleme ve kurtarma stratejileri nelerdir?

Cevap: Veri yedekleme ve kurtarma stratejileri şunları içerir: Düzenli tam ve artımlı yedeklemeler, coğrafi olarak dağıtılmış yedekleme, point-in-time recovery, continuous data protection, disaster recovery planları ve düzenli kurtarma testleri.

29. GraphQL nedir ve REST'e göre avantajları nelerdir?

Cevap: GraphQL, API'ler için bir sorgu dili ve çalışma zamanıdır. REST'e göre avantajları: İstemcilerin tam olarak ihtiyaç duydukları verileri belirtmelerine olanak tanır, tek bir endpoint üzerinden çoklu kaynak erişimi sağlar, güçlü tip sistemi sunar ve over-fetching/under-fetching problemlerini çözer.

30. Dağıtık sistemlerde izleme (monitoring) ve günlük tutma (logging) nasıl yönetilir?

Cevap: Dağıtık sistemlerde izleme ve günlük tutma şu şekilde yönetilir: Merkezi log toplama sistemleri kullanma (örn. ELK stack), distributed tracing uygulama (örn. Jaeger, Zipkin), metrik toplama ve görselleştirme araçları kullanma (örn. Prometheus, Grafana), alarm ve uyarı sistemleri kurma.

31. Veritabanı indeksleme nedir ve performansı nasıl etkiler?

Cevap: Veritabanı indeksleme, belirli sütunlara hızlı erişim sağlamak için kullanılan bir tekniktir. Arama ve sıralama işlemlerini hızlandırır, ancak yazma işlemlerini yavaşlatabilir. Doğru kullanıldığında sorgu performansını önemli ölçüde artırır.

32. Dağıtık önbellek sistemleri nasıl çalışır?

Cevap: Dağıtık önbellek sistemleri (örn. Redis Cluster, Memcached), verileri birden fazla düğüm arasında dağıtır. Consistent hashing kullanarak verilerin hangi düğümde olacağını belirler. Yüksek kullanılabilirlik için replikasyon kullanır ve yatay ölçeklenebilirlik sağlar.

33. Rate limiting nedir ve nasıl uygulanır?

Cevap: Rate limiting, bir servise yapılan isteklerin sayısını sınırlandıran bir tekniktir. Token bucket, leaky bucket veya fixed window gibi algoritmalarla uygulanabilir. API gateway'lerde veya uygulama seviyesinde gerçekleştirilebilir.

34. Event-driven architecture nedir ve ne zaman kullanılmalıdır?

Cevap: Event-driven architecture, sistemdeki bileşenlerin olaylar (events) aracılığıyla iletişim kurduğu bir mimaridir. Yüksek ölçeklenebilirlik, düşük bağlılık ve gerçek zamanlı işleme gerektiren senaryolarda kullanılır. Microservices ve IoT uygulamalarında yaygındır.

35. CQRS (Command Query Responsibility Segregation) nedir?

Cevap: CQRS, bir sistemin okuma (query) ve yazma (command) işlemlerini ayıran bir mimari desendir. Bu ayrım, her bir modelin optimize edilmesine ve ölçeklendirilmesine olanak tanır. Karmaşık domainlerde ve yüksek ölçeklenebilirlik gerektiren sistemlerde kullanılır.

36. Blue-Green Deployment nedir ve nasıl uygulanır?

Cevap: Blue-Green Deployment, iki özdeş üretim ortamı kullanarak kesintisiz yazılım güncellemeleri yapma stratejisidir. Bir ortam (blue) aktif olarak çalışırken, diğeri (green) yeni sürümle güncellenir. Güncelleme tamamlandığında, trafik yeni ortama yönlendirilir.

37. Veritabanı replikasyonu nedir ve nasıl çalışır?

Cevap: Veritabanı replikasyonu, verilerin birden fazla sunucuda kopyalanması ve senkronize edilmesi sürecidir. Master-slave veya multi-master gibi farklı modelleri vardır. Yüksek kullanılabilirlik, yük dengeleme ve veri güvenliği sağlar.

38. Microservices mimarisinde güvenlik nasıl sağlanır?

Cevap: Microservices güvenliği şu yöntemlerle sağlanır: API Gateway kullanımı, JWT gibi token tabanlı kimlik doğrulama, service-to-service kimlik doğrulama, TLS/SSL şifreleme, least privilege prensibi, güvenlik duvarları ve düzenli güvenlik denetimleri.

39. Dağıtık sistemlerde veri tutarlılığı nasıl sağlanır?

Cevap: Dağıtık sistemlerde veri tutarlılığı şu yöntemlerle sağlanabilir: İki aşamalı commit protokolü, consensus algoritmaları (örn. Paxos, Raft), eventual consistency modeli, CRDT (Conflict-free Replicated Data Types) kullanımı ve versiyonlama.

41. Kubernetes nedir ve nasıl çalışır?

Cevap: Kubernetes, konteynerleştirilmiş uygulamaların dağıtımını, ölçeklendirilmesini ve yönetimini otomatikleştiren açık kaynaklı bir platformdur. Pod'lar, servisler, deployment'lar gibi kavramları kullanarak uygulamaların yüksek kullanılabilirliğini ve ölçeklenebilirliğini sağlar.

42. İki aşamalı commit protokolü (Two-Phase Commit) nedir?

Cevap: İki aşamalı commit protokolü, dağıtık sistemlerde atomik işlemleri garanti etmek için kullanılan bir yöntemdir. İlk aşamada tüm katılımcılar hazır olduklarını bildirirler, ikinci aşamada ise koordinatör commit veya rollback kararı verir.

43. Asenkron programlama nedir ve neden önemlidir?

Cevap: Asenkron programlama, bir işlemin tamamlanmasını beklemeden diğer işlemlere devam etmeyi sağlayan bir programlama yaklaşımıdır. I/O yoğun işlemlerde sistem kaynaklarının daha verimli kullanılmasını sağlar ve uygulamanın yanıt verme süresini iyileştirir.

44. gRPC nedir ve REST'e göre avantajları nelerdir?

Cevap: gRPC, Google tarafından geliştirilen, yüksek performanslı bir RPC (Remote Procedure Call) framework'üdür. REST'e göre avantajları: Daha hızlı serialization/deserialization, stream desteği, daha az bant genişliği kullanımı ve güçlü tip kontrolü.

45. Consistent Hashing nedir ve neden kullanılır?

Cevap: Consistent Hashing, dağıtık sistemlerde veri dağılımını yönetmek için kullanılan bir tekniktir. Yeni düğümler eklendiğinde veya çıkarıldığında minimum veri yeniden dağıtımı sağlar. Özellikle dağıtık önbellekleme sistemlerinde kullanılır.

46. Apache Kafka nedir ve nasıl çalışır?

Cevap: Apache Kafka, yüksek performanslı, dağıtık bir stream processing platformudur. Publish-subscribe modeli kullanır ve verileri dayanıklı, ölçeklenebilir ve hızlı bir şekilde işler. Mikroservis mimarilerinde, büyük veri işlemede ve gerçek zamanlı veri akışlarında sıkça kullanılır.

47. Bloom filtresi nedir ve ne için kullanılır?

Cevap: Bloom filtresi, bir elementin bir kümenin üyesi olup olmadığını hızlı bir şekilde kontrol etmek için kullanılan olasılıksal bir veri yapısıdır. Büyük veri setlerinde arama işlemlerini hızlandırmak için kullanılır, ancak yanlış pozitif sonuçlar verebilir.

48. Circuit Breaker pattern'in faydaları nelerdir?

Cevap: Circuit Breaker pattern'in faydaları: Kaskad hatalarını önler, sistemin geri kalanını korur, hızlı hata bildirimi sağlar, aşırı yüklenmeyi engeller ve sistemin kendi kendini iyileştirmesine olanak tanır.

49. Microservices mimarisinde servis sınırları nasıl belirlenir?

Cevap: Servis sınırları genellikle şu kriterlere göre belirlenir: İş domainlerine göre ayrıştırma, bağımsız ölçeklenebilirlik, veri bütünlüğü, ekip yapısı, değişim hızı ve teknoloji gereksinimleri.

50. Time Series Database nedir ve ne zaman kullanılır?

Cevap: Time Series Database, zaman içinde sıralı veri noktalarını depolamak ve sorgulamak için optimize edilmiş bir veritabanı türüdür. IoT sensör verileri, finansal veriler, sistem metrikleri gibi zaman bazlı verilerin yönetiminde kullanılır.

51. Eventual Consistency ve Strong Consistency arasındaki fark nedir?

Cevap: Eventual Consistency, sistemin belirli bir süre sonra tutarlı hale geleceğini garanti eder, ancak geçici tutarsızlıklara izin verir. Strong Consistency ise her okuma işleminin en son yazma işlemini yansıtmasını sağlar. Eventual Consistency genellikle daha yüksek kullanılabilirlik ve performans sunar, ancak bazı senaryolarda Strong Consistency gerekebilir.

52. Dağıtık sistemlerde deadlock nasıl önlenir?

Cevap: Deadlock'ları önlemek için: Kaynakları sıralı bir şekilde kilitleme, zaman aşımı mekanizmaları kullanma, deadlock detection algoritmaları uygulama, kaynak rezervasyonu yapma ve döngüsel bağımlılıkları engelleme gibi yöntemler kullanılabilir.

53. Microservices mimarisinde veri tutarlılığı nasıl sağlanır?

Cevap: Mikroservis mimarisinde veri tutarlılığı genellikle şu yöntemlerle sağlanır: Saga pattern kullanımı, event sourcing, CQRS (Command Query Responsibility Segregation) uygulaması, distributed transaction yönetimi ve eventual consistency modelinin benimsenmesi.

54. OAuth 2.0 nasıl çalışır?

Cevap: OAuth 2.0, bir kullanıcının hesap bilgilerini paylaşmadan üçüncü taraf uygulamalara sınırlı erişim vermesini sağlayan bir yetkilendirme protokolüdür. Access token ve refresh token kullanarak güvenli bir şekilde yetkilendirme sağlar.

55. gRPC ve REST arasındaki farklar nelerdir?

Cevap: gRPC, binary serialization kullanır ve daha hızlıdır. REST ise JSON/XML gibi insan tarafından okunabilir formatlar kullanır. gRPC, stream desteği sunar ve daha az bant genişliği kullanır. REST, daha yaygın ve tarayıcı uyumludur.

56. Ölçeklenebilir bir önbellek sistemi nasıl tasarlanır?

Cevap: Ölçeklenebilir bir önbellek sistemi tasarlamak için: Dağıtık önbellek kullanın (örn. Redis Cluster), consistent hashing uygulayın, cache-aside pattern kullanın, zaman aşımı (TTL) değerleri belirleyin ve önbellek ısınması (cache warming) stratejileri geliştirin.

57. Microservices mimarisinde servis keşfi (service discovery) nasıl çalışır?

Cevap: Servis keşfi, mikroservislerin birbirlerini dinamik olarak bulmasını ve iletişim kurmasını sağlar. Bu genellikle bir servis kayıt defteri (örn. Consul, Etcd) kullanılarak gerçekleştirilir. Servisler başlatıldığında kendilerini kaydeder ve diğer servisler bu kayıt defterini sorgulayarak iletişim kurulacak servislerin adreslerini bulur.

58. Eventual Consistency ne zaman yeterli olur, ne zaman Strong Consistency gerekir?

Cevap: Eventual Consistency genellikle sosyal medya güncellemeleri, kullanıcı tercihleri gibi geçici tutarsızlıkların kabul edilebilir olduğu durumlarda yeterlidir. Strong Consistency ise finansal işlemler, stok yönetimi gibi her an tutarlı olması gereken kritik sistemlerde gereklidir.

59. Dağıtık sistemlerde izleme (monitoring) ve günlük tutma (logging) nasıl yönetilir?

Cevap: Dağıtık sistemlerde izleme ve günlük tutma şu şekilde yönetilir: Merkezi log toplama sistemleri kullanma (örn. ELK stack), distributed tracing uygulama (örn. Jaeger, Zipkin), metrik toplama ve görselleştirme araçları kullanma (örn. Prometheus, Grafana), alarm ve uyarı sistemleri kurma.

60. API versiyonlama neden önemlidir ve nasıl yapılır?

Cevap: API versiyonlama, geriye dönük uyumluluğu korurken API'yi geliştirmeye olanak tanır. URL'de versiyon belirtme (örn. /v1/users), header'da versiyon belirtme veya content negotiation gibi yöntemlerle yapılabilir.

61. Microservices mimarisinde transaction yönetimi nasıl yapılır?

Cevap: Microservices mimarisinde transaction yönetimi genellikle şu yöntemlerle yapılır: Saga pattern kullanımı, iki aşamalı commit protokolü, TCC (Try-Confirm/Cancel) pattern, event-driven mimari ve eventual consistency modelinin benimsenmesi.

62. Dağıtık önbellekleme (distributed caching) nedir ve nasıl çalışır?

Cevap: Dağıtık önbellekleme, verilerin birden fazla sunucu arasında paylaştırılarak saklanması ve erişilmesi sürecidir. Consistent hashing kullanarak verilerin hangi sunucuda olacağını belirler. Yüksek kullanılabilirlik ve ölçeklenebilirlik sağlar.

63. Event Sourcing nedir ve ne gibi avantajları vardır?

Cevap: Event Sourcing, bir sistemin durumunu bir dizi olay olarak saklamayı öngören bir tasarım desenidir. Her durum değişikliği bir olay olarak kaydedilir. Avantajları: Tam denetim izi, herhangi bir anın durumunu yeniden oluşturabilme, debugging kolaylığı ve CQRS ile uyumlu olması.

64. Canary Deployment nedir ve nasıl uygulanır?

Cevap: Canary Deployment, yeni bir yazılım sürümünün küçük bir kullanıcı grubu üzerinde test edilmesi sürecidir. Yeni sürüm sorunsuz çalışıyorsa, kademeli olarak daha fazla kullanıcıya sunulur. Uygulama için: Trafik yönlendirme kuralları, A/B testing araçları ve monitoring sistemleri kullanılır.

65. GraphQL'in avantajları ve dezavantajları nelerdir?

Cevap: Avantajlar: İstemcilerin tam olarak ihtiyaç duydukları verileri belirtmelerine olanak tanır, over-fetching ve under-fetching problemlerini çözer, güçlü tip sistemi sunar. Dezavantajlar: Kompleks sorgular sunucu performansını etkileyebilir, caching daha karmaşık olabilir, mevcut REST API'leri ile entegrasyon zorluğu.

66. Microservices mimarisinde güvenlik nasıl sağlanır?

Cevap: Microservices güvenliği şu yöntemlerle sağlanır: API Gateway kullanımı, JWT gibi token tabanlı kimlik doğrulama, service-to-service kimlik doğrulama, TLS/SSL şifreleme, least privilege prensibi, güvenlik duvarları ve düzenli güvenlik denetimleri.

67. Dağıtık sistemlerde consensus algoritmaları neden önemlidir?

Cevap: Consensus algoritmaları, dağıtık sistemlerde birden fazla düğümün ortak bir karara varmasını sağlar. Bu, lider seçimi, veri tutarlılığı, hata toleransı ve sistemin güvenilirliği için kritik öneme sahiptir. Raft ve Paxos gibi algoritmalar yaygın olarak kullanılır.

68: Idempotency nedir ve API tasarımında neden önemlidir?

Cevap: Idempotency, bir işlemin birden fazla kez uygulanmasının, bir kez uygulanmasıyla aynı sonucu vermesi özelliğidir. API tasarımında önemlidir çünkü ağ hataları veya yeniden denemeler durumunda işlemlerin güvenli bir şekilde tekrarlanabilmesini sağlar.

69. Chaos Engineering nedir ve neden önemlidir?

Cevap: Chaos Engineering, bir sistemin beklenmedik koşullar altında nasıl davranacağını anlamak için kontrollü deneyler yapmayı içeren bir yaklaşımdır. Sistemin dayanıklılığını artırmak, potansiyel sorunları önceden tespit etmek ve gerçek dünya senaryolarına hazırlıklı olmak için önemlidir.

70. Circuit Breaker pattern nasıl uygulanır?

Cevap: Circuit Breaker pattern genellikle şu şekilde uygulanır:

  1. Kapalı durum: Normal işlem akışı.

  2. Açık durum: Hatalar belirli bir eşiği aştığında devreye girer, istekler engellenir.

  3. Yarı açık durum: Belirli bir süre sonra sınırlı sayıda isteğe izin verilir. Hata sayısı, zaman aşımı süresi ve reset süresi gibi parametreler yapılandırılabilir.

71. Microservices mimarisinde veri tutarlılığı nasıl sağlanır?

Cevap: Mikroservis mimarisinde veri tutarlılığı genellikle şu yöntemlerle sağlanır:

  1. Saga pattern kullanımı

  2. Event sourcing

  3. CQRS (Command Query Responsibility Segregation) uygulaması

  4. Distributed transaction yönetimi

  5. Eventual consistency modelinin benimsenmesi

  6. Compensating transactions (telafi edici işlemler) kullanımı

72. NoSQL veritabanlarının farklı türleri nelerdir ve ne zaman kullanılmalıdır?

Cevap: NoSQL veritabanlarının başlıca türleri:

  1. Doküman tabanlı (örn. MongoDB): Semi-structured veri için

  2. Anahtar-değer (örn. Redis): Hızlı okuma/yazma gerektiren basit veriler için

  3. Sütun tabanlı (örn. Cassandra): Büyük ölçekli analitik işlemler için

  4. Graph tabanlı (örn. Neo4j): İlişkisel veriler ve karmaşık sorgular için Seçim, veri yapısı, ölçeklenebilirlik ihtiyaçları ve sorgu patterns'ına göre yapılır.

73. Microservices mimarisinde API Gateway'in rolü nedir?

Cevap: API Gateway, microservices mimarisinde şu rolleri üstlenir:

  1. İstek yönlendirme ve yük dengeleme

  2. Kimlik doğrulama ve yetkilendirme

  3. Hız sınırlama ve kota yönetimi

  4. Caching

  5. İstek/yanıt dönüşümü

  6. Metrik toplama ve loglama

  7. SSL termination

74. CAP teoremi nedir ve dağıtık sistemleri nasıl etkiler?

Cevap: CAP teoremi, bir dağıtık sistemin aynı anda Tutarlılık (Consistency), Kullanılabilirlik (Availability) ve Bölüm Toleransı (Partition Tolerance) özelliklerinin üçünü birden sağlayamayacağını öne sürer. Sistem tasarımcıları, uygulamanın ihtiyaçlarına göre bu özelliklerden ikisini optimize etmeyi seçer.

75. Event-driven architecture nedir ve ne zaman kullanılmalıdır?

Cevap: Event-driven architecture, sistemdeki bileşenlerin olaylar (events) aracılığıyla iletişim kurduğu bir mimaridir. Şu durumlarda kullanılmalıdır:

  1. Yüksek ölçeklenebilirlik gerektiğinde

  2. Bileşenler arasında düşük bağlılık istendiğinde

  3. Gerçek zamanlı veri işleme gerektiğinde

  4. Asenkron işlemler önemli olduğunda

  5. Karmaşık iş akışları yönetilirken

76. Distributed tracing nedir ve nasıl uygulanır?

Cevap: Distributed tracing, mikroservis mimarisinde bir isteğin farklı servisler arasındaki yolculuğunu izleme ve analiz etme sürecidir. Uygulamak için:

  1. Unique trace ID'ler kullanın

  2. Spans ile her işlemi kaydedin

  3. Jaeger veya Zipkin gibi araçlar kullanın

  4. OpenTracing veya OpenTelemetry gibi standartları benimseyin

  5. Sampling stratejileri uygulayın

  6. Trace verilerini merkezi bir yerde toplayın ve analiz edin

77. Blue-Green Deployment ve Canary Deployment arasındaki fark nedir?

Cevap:

  • Blue-Green Deployment: İki özdeş üretim ortamı kullanır. Yeni sürüm (green) hazır olduğunda, tüm trafik anında yeni sürüme yönlendirilir.

  • Canary Deployment: Yeni sürüm kademeli olarak küçük bir kullanıcı grubuna sunulur ve zaman içinde trafik yavaşça artırılır.

Blue-Green daha hızlı geçiş sağlar, Canary ise daha az risklidir ve kademeli geri bildirim alınmasına olanak tanır.

78. CQRS (Command Query Responsibility Segregation) nedir ve ne zaman kullanılmalıdır?

Cevap: CQRS, bir sistemin okuma (query) ve yazma (command) işlemlerini ayıran bir mimari desendir. Şu durumlarda kullanılmalıdır:

  1. Okuma ve yazma işlemlerinin performans gereksinimleri farklıysa

  2. Karmaşık iş mantığı ve sorgulama ihtiyaçları varsa

  3. Eventual consistency kabul edilebilirse

  4. Ölçeklenebilirlik önemliyse

  5. Event sourcing ile birlikte kullanılacaksa

79. Microservices mimarisinde servis-to-servis iletişimi nasıl güvence altına alınır?

Cevap: Servis-to-servis iletişimi güvence altına almak için:

  1. Mutual TLS (mTLS) kullanın

  2. Service mesh (örn. Istio) uygulayın

  3. JWT gibi token tabanlı kimlik doğrulama kullanın

  4. API Gateway üzerinden iletişimi yönlendirin

  5. Network policy'leri uygulayın

  6. Servis hesapları ve rol tabanlı erişim kontrolü (RBAC) kullanın

  7. Düzenli güvenlik denetimleri yapın

80. Polyglot persistence nedir ve ne zaman kullanılmalıdır?

Cevap: Polyglot persistence, bir uygulamanın farklı veri türleri için farklı veri depolama teknolojileri kullanması yaklaşımıdır. Şu durumlarda kullanılmalıdır:

  1. Farklı veri türleri farklı depolama gereksinimlerine sahipse

  2. Performans optimizasyonu gerekiyorsa

  3. Ölçeklenebilirlik ihtiyaçları farklıysa

  4. Belirli veri türleri için özel sorgulama yetenekleri gerekiyorsa

  5. Mikroservis mimarisi kullanılıyorsa ve her servis kendi veri deposunu seçebiliyorsa

81. Dağıtık sistemlerde clock synchronization neden önemlidir ve nasıl sağlanır?

Cevap: Clock synchronization, olayların sırasını belirlemek, işlem zaman damgalarını doğru şekilde uygulamak ve tutarlı loglama için önemlidir. Sağlamak için:

  1. NTP (Network Time Protocol) kullanın

  2. PTP (Precision Time Protocol) kullanın (daha hassas gereksinimler için)

  3. Lamport saatleri veya vector saatler gibi mantıksal saatler kullanın

  4. Google'ın TrueTime API'si gibi özel çözümler kullanın

  5. Zaman kaymasını düzenli olarak kontrol edin ve düzeltin

82. Serverless mimarisinin avantajları ve dezavantajları nelerdir?

Cevap: Avantajları:

  1. Altyapı yönetimi gerekmez

  2. Otomatik ölçeklendirme

  3. Kullandığın kadar öde modeli

  4. Hızlı dağıtım ve geliştirme Dezavantajları:

  5. Cold start problemi

  6. Vendor lock-in riski

  7. Uzun süreli işlemler için uygun değil

  8. Debugging ve monitoring zorlukları

  9. Sınırlı kaynak kontrolü

83. Domain-Driven Design (DDD) nedir ve microservices mimarisi ile nasıl ilişkilidir?

Cevap: DDD, karmaşık yazılım projelerini tasarlarken iş domainini merkeze alan bir yaklaşımdır. Microservices ile ilişkisi:

  1. Bounded context'ler mikroservislerin sınırlarını belirlemede yardımcı olur

  2. Ubiquitous language, ekipler arası iletişimi iyileştirir

  3. Aggregate'ler, mikroservis veri modellerini tanımlamada kullanılabilir

  4. Event-driven mimari, DDD'nin domain events konsepti ile uyumludur

  5. Her ikisi de modülerliği ve bağımsız dağıtılabilirliği teşvik eder

84. Circuit Breaker pattern'in çalışma prensipleri nelerdir?

Cevap: Circuit Breaker pattern şu prensiplerle çalışır:

  1. Closed State: Normal işlem akışı, hata sayısı izlenir

  2. Open State: Hata sayısı eşiği aşınca devreye girer, tüm istekler engellenir

  3. Half-Open State: Belirli bir süre sonra sınırlı sayıda isteğe izin verilir

  4. Timeout: İstekler belirli bir süre içinde yanıt vermezse hata olarak kabul edilir

  5. Reset: Sistem normal çalışmaya döndüğünde devre kapatılır

  6. Fallback: Devre açıkken alternatif bir işlem veya yanıt sağlanabilir

85. Asenkron iletişimin avantajları ve dezavantajları nelerdir?

Cevap: Avantajları:

  1. Gevşek bağlılık sağlar

  2. Ölçeklenebilirliği artırır

  3. Sistem dayanıklılığını iyileştirir

  4. Yük dengelemeyi kolaylaştırır Dezavantajları:

  5. Karmaşıklığı artırabilir

  6. Debugging zorlaşabilir

  7. Eventual consistency yönetimi gerektirebilir

  8. Mesaj sıralaması ve idempotency yönetimi gerektirebilir

86. Mikroservis mimarisinde en yaygın tasarım pattern'leri nelerdir?

Cevap: Yaygın mikroservis tasarım pattern'leri:

  1. API Gateway Pattern

  2. Aggregator Pattern

  3. Circuit Breaker Pattern

  4. CQRS Pattern

  5. Event Sourcing Pattern

  6. Saga Pattern

  7. Bulkhead Pattern

  8. Sidecar Pattern

  9. Strangler Fig Pattern

  10. Backend for Frontend (BFF) Pattern

87. Eventual consistency nedir ve ne zaman kullanılmalıdır?

Cevap: Eventual consistency, bir sistemin belirli bir süre sonra tutarlı hale geleceğini garanti eden bir veri tutarlılığı modelidir. Şu durumlarda kullanılmalıdır:

  1. Yüksek kullanılabilirlik gerektiğinde

  2. Düşük gecikme süresi önemliyse

  3. Geçici tutarsızlıklar kabul edilebilirse (örn. sosyal medya güncellemeleri)

  4. Sistem ölçeklenebilirliği kritikse

  5. Coğrafi olarak dağıtılmış sistemlerde

88. Mikroservis mimarisinde veri yönetimi nasıl yapılır?

Cevap: Mikroservis mimarisinde veri yönetimi şu şekillerde yapılır:

  1. Database per Service: Her servis kendi veritabanını yönetir

  2. Shared Database: Birden fazla servis aynı veritabanını kullanır (genellikle önerilmez)

  3. CQRS: Okuma ve yazma işlemleri için ayrı modeller kullanılır

  4. Event Sourcing: Veri değişiklikleri event'ler olarak saklanır

  5. API Composition: Veri birleştirme API gateway veya özel bir servis üzerinden yapılır

  6. Saga Pattern: Dağıtık işlemler yönetilir

89. gRPC nedir ve REST ile karşılaştırıldığında avantajları nelerdir?

Cevap: gRPC, Google tarafından geliştirilen, yüksek performanslı bir RPC (Remote Procedure Call) framework'üdür. REST ile karşılaştırıldığında avantajları:

  1. Daha hızlı serialization/deserialization (Protocol Buffers kullanır)

  2. Daha az bant genişliği kullanımı

  3. Strongly-typed interfaces

  4. Bi-directional streaming desteği

  5. Code generation desteği

  6. HTTP/2 kullanımı ile daha iyi performans

91. Service Mesh nedir ve microservices mimarisinde nasıl kullanılır?

Cevap: Service Mesh, microservices mimarisinde servisler arası iletişimi yönetmek için kullanılan bir altyapı katmanıdır. Şu şekilde kullanılır:

  1. Trafik yönetimi: Yük dengeleme, servis keşfi, yönlendirme

  2. Güvenlik: mTLS, kimlik doğrulama, yetkilendirme

  3. Gözlemlenebilirlik: Metrik toplama, distributed tracing, loglama

  4. Politika yönetimi: Hız sınırlama, retry, circuit breaking

  5. Sidecar proxy'ler aracılığıyla uygulanır (örn. Envoy) Popüler Service Mesh çözümleri: Istio, Linkerd, Consul Connect

92. Event Sourcing nedir ve ne gibi avantajları vardır?

Cevap: Event Sourcing, bir sistemin durumunu bir dizi olay olarak saklamayı öngören bir tasarım desenidir. Avantajları:

  1. Tam denetim izi sağlar

  2. Herhangi bir anın durumunu yeniden oluşturabilme

  3. Debugging ve sorun giderme kolaylığı

  4. Olay akışından farklı projeksiyonlar oluşturabilme

  5. CQRS ile uyumlu çalışır

  6. Gelişmiş ölçeklenebilirlik ve performans

  7. İş domaininin daha iyi anlaşılmasını sağlar

93. Blue-Green Deployment nasıl uygulanır ve avantajları nelerdir?

Cevap: Blue-Green Deployment uygulaması:

  1. İki özdeş üretim ortamı hazırlanır (blue ve green)

  2. Mevcut sürüm blue ortamında çalışır

  3. Yeni sürüm green ortamına dağıtılır ve test edilir

  4. Green ortamı hazır olduğunda, trafik blue'dan green'e yönlendirilir

  5. Sorun olursa, hızlıca blue ortamına geri dönülebilir

Avantajları:

  1. Kesintisiz dağıtım

  2. Kolay rollback

  3. A/B testing imkanı

  4. Üretim ortamında son testleri yapma fırsatı

  5. Güvenilirlik ve risk azaltma

94. CQRS (Command Query Responsibility Segregation) pattern'i nasıl uygulanır?

Cevap: CQRS pattern'i uygulama adımları:

  1. Komut (yazma) ve sorgu (okuma) modellerini ayırın

  2. Komut tarafı için domain model oluşturun

  3. Sorgu tarafı için optimized read model oluşturun

  4. Event sourcing ile birlikte kullanmayı düşünün

  5. Asenkron işleme ve mesajlaşma sistemi kullanın

  6. Read model'i güncellemek için projections kullanın

  7. Eventual consistency yönetimi için stratejiler geliştirin

  8. Performans ve ölçeklenebilirlik için her modeli ayrı optimize edin

95. Microservices mimarisinde API versiyonlama nasıl yapılır?

Cevap: Microservices'de API versiyonlama yöntemleri:

  1. URL versiyonlama: /api/v1/users, /api/v2/users

  2. Header-based versiyonlama: Custom header veya Accept header kullanımı

  3. Query parameter versiyonlama: /api/users?version=1

  4. Content negotiation: Accept: application/vnd.myapp.v1+json

  5. Semantic versioning kullanma (MAJOR.MINOR.PATCH)

  6. Backwards compatibility sağlama

  7. Deprecation politikası uygulama

  8. API Gateway üzerinden versiyon yönetimi

96. Dağıtık sistemlerde veri tutarlılığı nasıl sağlanır?

Cevap: Dağıtık sistemlerde veri tutarlılığı sağlama yöntemleri:

  1. İki aşamalı commit protokolü (2PC)

  2. Üç aşamalı commit protokolü (3PC)

  3. Saga pattern kullanımı

  4. Consensus algoritmaları (Paxos, Raft)

  5. Eventual consistency modelini benimseme

  6. Vector clocks kullanma

  7. Conflict-free Replicated Data Types (CRDTs)

  8. Quorum-based yaklaşımlar

  9. Versioning ve conflict resolution mekanizmaları

97. Circuit Breaker pattern'in uygulama senaryoları nelerdir?

Cevap: Circuit Breaker pattern uygulama senaryoları:

  1. Mikroservisler arası iletişimde

  2. Harici API çağrılarında

  3. Veritabanı bağlantılarında

  4. Mesaj kuyrukları ile etkileşimde

  5. Ağ kaynaklarına erişimde

  6. Dosya sistemi operasyonlarında

  7. Uzun süren işlemlerde

  8. Ödemeler gibi kritik işlemlerde

  9. Cache sistemlerine erişimde

  10. Asenkron job'ların yönetiminde

98. Kubernetes'in temel bileşenleri nelerdir ve nasıl çalışır?

Cevap: Kubernetes'in temel bileşenleri:

  1. Node: Konteyner çalıştıran fiziksel veya sanal makineler

  2. Pod: En küçük dağıtım birimi, bir veya daha fazla konteyner içerir

  3. Service: Pod'lara erişim sağlayan soyutlama

  4. ReplicaSet: Belirli sayıda pod'un çalışmasını garanti eder

  5. Deployment: ReplicaSet'leri yöneterek rolling updates sağlar

  6. ConfigMap ve Secret: Konfigürasyon ve hassas veri yönetimi

  7. Ingress: Dış dünyadan gelen trafiği yönetir

  8. Namespace: Cluster kaynaklarını mantıksal olarak ayırır

  9. Persistent Volume: Kalıcı veri depolama

Çalışma prensibi: Desired state'i tanımlarsınız, Kubernetes bu state'i korumak için sürekli çalışır.

99. Mikroservis mimarisinde API Gateway'in rolü nedir?

Cevap: API Gateway'in rolleri:

  1. Routing: İstekleri uygun mikroservislere yönlendirir

  2. Aggregation: Birden fazla mikroservisin yanıtlarını birleştirir

  3. Authentication ve Authorization: Merkezi kimlik doğrulama ve yetkilendirme sağlar

  4. Rate Limiting: İstek sayısını sınırlar

  5. Caching: Yanıtları önbelleğe alarak performansı artırır

  6. SSL Termination: SSL/TLS şifrelemesini yönetir

  7. Monitoring ve Analytics: Trafik ve performans metriklerini toplar

  8. Transformation: İstek/yanıt formatlarını dönüştürür

  9. Load Balancing: Trafiği mikroservisler arasında dengeler

  10. Circuit Breaking: Hata durumlarında sistemin geri kalanını korur

100. Eventual Consistency ve Strong Consistency arasındaki trade-off'lar nelerdir?

Cevap: Eventual Consistency vs Strong Consistency trade-off'ları: Eventual Consistency:

  • Yüksek kullanılabilirlik

  • Düşük gecikme süresi

  • İyi ölçeklenebilirlik

  • Geçici tutarsızlıklar

  • Karmaşık uygulama mantığı

Strong Consistency:

  • Her zaman tutarlı veri

  • Basit uygulama mantığı

  • Potansiyel olarak daha yüksek gecikme süresi

  • Bölünmelerde (partition) kullanılabilirlik kaybı riski

  • Ölçeklenebilirlik zorlukları

Seçim, uygulamanın ihtiyaçlarına, kullanım senaryolarına ve CAP teoremi çerçevesinde yapılmalıdır.



100. DevOps nedir ve neden önemlidir?

Cevap: DevOps, yazılım geliştirme (Dev) ve işletim (Ops) ekiplerinin işbirliğini ve iletişimini artıran bir kültür ve uygulama setidir. Daha hızlı ve güvenilir yazılım dağıtımı, daha iyi hata tespiti ve düzeltmesi sağlar.

101. Konteynerizasyon nedir ve neden popüler?

Cevap: Konteynerizasyon, uygulamaları ve bağımlılıklarını izole edilmiş, taşınabilir birimler (konteynerler) içinde paketleme sürecidir. Docker gibi araçlarla popülerlik kazanmıştır. Tutarlı çalışma ortamları sağlar, dağıtımı kolaylaştırır ve kaynak kullanımını optimize eder.

102. Servis Odaklı Mimari (SOA) nedir?

Cevap: SOA, uygulamaları birbirleriyle iletişim kurabilen bağımsız hizmetler olarak tasarlama yaklaşımıdır. Her hizmet belirli bir iş işlevini yerine getirir ve standart protokoller üzerinden erişilebilir.

103. OAuth nedir ve nasıl çalışır?

Cevap: OAuth, üçüncü taraf uygulamaların bir kullanıcının hesabına sınırlı erişim elde etmesini sağlayan bir yetkilendirme protokolüdür. Kullanıcının şifresini paylaşmadan güvenli erişim sağlar.

104. Veri şifreleme neden önemlidir ve yaygın şifreleme yöntemleri nelerdir?

Cevap: Veri şifreleme, hassas bilgileri yetkisiz erişimden korur. Yaygın yöntemler arasında AES (simetrik şifreleme) ve RSA (asimetrik şifreleme) bulunur.

105. Ölçeklenebilirlik nedir ve bir sistem nasıl ölçeklenebilir hale getirilir?

Cevap: Ölçeklenebilirlik, bir sistemin artan yükü karşılayabilme yeteneğidir. Yatay ölçeklendirme (daha fazla makine ekleme) ve dikey ölçeklendirme (mevcut makineleri güçlendirme) ile sağlanabilir.

106. Docker ve sanal makineler arasındaki fark nedir?

Cevap: Docker, işletim sistemi düzeyinde sanallaştırma kullanırken, sanal makineler donanım düzeyinde sanallaştırma kullanır. Docker daha hafif ve hızlıdır, ancak sanal makineler daha izole ve güvenlidir.

107. GraphQL nedir ve REST'ten farkı nedir?

Cevap: GraphQL, API'ler için bir sorgu dilidir. İstemcilerin tam olarak ihtiyaç duydukları verileri belirtmelerine olanak tanır. REST'ten farklı olarak, tek bir endpoint üzerinden çoklu kaynak erişimi sağlar.

108. Mesaj kuyruğu (Message Queue) nedir ve neden kullanılır?

Cevap: Mesaj kuyruğu, uygulamalar veya servisler arasında asenkron iletişimi sağlayan bir ara yazılımdır. Sistem bileşenleri arasındaki bağımlılığı azaltır ve ölçeklenebilirliği artırır.

109. Hata toleransı (Fault Tolerance) nedir ve nasıl sağlanır?

Cevap: Hata toleransı, bir sistemin bileşenlerindeki hatalar olsa bile çalışmaya devam etme yeteneğidir. Yedekleme, çoğaltma ve yük dengeleme gibi tekniklerle sağlanır.

110. NoSQL veritabanları nedir ve ne zaman tercih edilir?

Cevap: NoSQL veritabanları, ilişkisel olmayan veri modellerini kullanan veritabanlarıdır. Büyük veri, gerçek zamanlı web uygulamaları ve yüksek ölçeklenebilirlik gerektiren senaryolarda tercih edilir.

111. CI/CD (Continuous Integration/Continuous Deployment) nedir?

Cevap: CI/CD, yazılım geliştirme sürecini otomatikleştiren bir yaklaşımdır. CI, kod değişikliklerinin otomatik olarak test edilmesini ve entegre edilmesini sağlarken, CD bu değişikliklerin otomatik olarak üretim ortamına dağıtılmasını sağlar.

112. Anahtar-değer depolama (Key-Value Storage) nedir ve ne zaman kullanılır?

Cevap: Anahtar-değer depolama, verileri benzersiz anahtarlarla ilişkilendirilmiş değerler olarak saklayan bir veri modeli türüdür. Önbellekleme, oturum yönetimi ve gerçek zamanlı sistemlerde sıkça kullanılır.

113. Sıfır kesinti süresi (Zero Downtime) dağıtımı nasıl sağlanır?

Cevap: Sıfır kesinti süresi dağıtımı, yük dengeleyiciler, mavi-yeşil dağıtım, dönen dağıtım gibi tekniklerle sağlanır. Yeni sürüm kademeli olarak devreye alınırken, eski sürüm kademeli olarak devreden çıkarılır.

114. CAP teoremi nedir?

Cevap: CAP teoremi, dağıtık bir sistemin aynı anda Tutarlılık (Consistency), Kullanılabilirlik (Availability) ve Bölüm Toleransı (Partition Tolerance) özelliklerinin üçünü birden sağlayamayacağını öne sürer. Sistemler genellikle bu üçünden ikisini optimize eder.

115. Servis Keşfi (Service Discovery) nedir?

Cevap: Servis Keşfi, mikroservis mimarisinde servislerin birbirlerini otomatik olarak bulmasını ve iletişim kurmasını sağlayan bir mekanizmadır. Dinamik IP adresleri ve ölçeklenebilir ortamlarda özellikle önemlidir.

116. Eventual Consistency (Nihai Tutarlılık) nedir?

Cevap: Eventual Consistency, dağıtık sistemlerde kullanılan bir veri tutarlılığı modelidir. Bu modelde, sistem geçici olarak tutarsız durumda olabilir, ancak belirli bir süre sonra tüm kopyalar tutarlı hale gelir. Yüksek kullanılabilirlik gerektiren sistemlerde tercih edilir.

117. Circuit Breaker (Devre Kesici) tasarım deseni nedir?

Cevap: Circuit Breaker, dağıtık sistemlerde hata toleransını artırmak için kullanılan bir tasarım desenidir. Bir servis hatası durumunda, tekrarlayan başarısız istekleri engeller ve sistemin geri kalanının etkilenmesini önler.

118. Idempotency (İdempotentlik) nedir ve neden önemlidir?

Cevap: Idempotency, bir işlemin birden fazla kez uygulanmasının, bir kez uygulanmasıyla aynı sonucu vermesi özelliğidir. Özellikle dağıtık sistemlerde ve ağ hatalarının olduğu durumlarda, işlemlerin güvenli bir şekilde tekrarlanabilmesini sağlar.

119. Sharding nedir ve ne zaman kullanılır?

Cevap: Sharding, büyük veritabanlarını daha küçük, daha hızlı ve daha yönetilebilir parçalara (shard'lara) bölme tekniğidir. Yüksek hacimli veri ve yüksek işlem hızı gerektiren sistemlerde kullanılır.

120. Farklı veritabanı izolasyon seviyeleri nelerdir?

Cevap: Veritabanı izolasyon seviyeleri, eşzamanlı işlemlerin birbirlerini nasıl etkileyeceğini belirler. Başlıca izolasyon seviyeleri şunlardır: Read Uncommitted, Read Committed, Repeatable Read ve Serializable. Her seviye, veri tutarlılığı ve performans arasında farklı bir denge sağlar.

121. Bloom filtresi nedir ve ne için kullanılır?

Cevap: Bloom filtresi, bir elementin bir kümenin üyesi olup olmadığını hızlı bir şekilde kontrol etmek için kullanılan olasılıksal bir veri yapısıdır. Büyük veri setlerinde arama işlemlerini hızlandırmak için kullanılır, ancak yanlış pozitif sonuçlar verebilir.

122. Önek ağacı (Trie) veri yapısı nedir ve ne zaman kullanılır?

Cevap: Önek ağacı, dizelerin verimli depolanması ve aranması için kullanılan bir ağaç veri yapısıdır. Otomatik tamamlama, sözlük uygulamaları ve IP yönlendirme tablolarında sıkça kullanılır.

123. Consensus (Fikir Birliği) algoritmaları nedir ve neden önemlidir?

Cevap: Consensus algoritmaları, dağıtık sistemlerde birden fazla düğümün ortak bir karara varmasını sağlar. Raft ve Paxos gibi algoritmalar, veri tutarlılığını ve sistem güvenilirliğini artırmak için kullanılır.

124. Backend-for-Frontend (BFF) deseni nedir?

Cevap: BFF, her istemci türü (örneğin, web, mobil) için özel olarak tasarlanmış backend API'ler oluşturma yaklaşımıdır. Bu desen, istemci ihtiyaçlarına daha iyi uyum sağlar ve frontend performansını artırır.

125. gRPC nedir ve REST ile karşılaştırıldığında avantajları nelerdir?

Cevap: gRPC, Google tarafından geliştirilen, yüksek performanslı bir RPC (Remote Procedure Call) framework'üdür. REST'e göre daha hızlıdır, daha az bant genişliği kullanır ve güçlü bir tip kontrolü sağlar. Mikroservis mimarilerinde sıkça kullanılır.

126. CQRS (Command Query Responsibility Segregation) nedir?

Cevap: CQRS, bir uygulamanın veri okuma ve yazma işlemlerini ayrı modellere bölen bir mimari desendir. Bu ayrım, karmaşık sistemlerde ölçeklenebilirliği ve performansı artırabilir.

127. Optimistic Locking (İyimser Kilitleme) nedir?

Cevap: Optimistic Locking, eşzamanlı veri erişimini yönetmek için kullanılan bir stratejidir. Verileri kilitlemek yerine, her kayıt için bir sürüm numarası kullanır ve güncellemeler sırasında bu sürümü kontrol eder. Çakışmalar az olduğunda performans avantajı sağlar.

128. Bulut bilişimde "Serverless" ne anlama gelir?

Cevap: Serverless, geliştiricilerin altyapı yönetimi olmadan kod çalıştırmasına olanak tanıyan bir bulut bilişim modelidir. Uygulamalar, ihtiyaç duyulduğunda otomatik olarak ölçeklenen ve yalnızca kullanıldığı kadar ücretlendirilen fonksiyonlar olarak dağıtılır.

129. Consistent Hashing nedir ve neden kullanılır?

Cevap: Consistent Hashing, dağıtık sistemlerde veri dağılımını yönetmek için kullanılan bir tekniktir. Yeni düğümler eklendiğinde veya çıkarıldığında minimum veri yeniden dağıtımı sağlar. Özellikle dağıtık önbellekleme sistemlerinde kullanılır.

130. Rate Limiting (Hız Sınırlama) nedir ve nasıl uygulanır?

Cevap: Rate Limiting, bir hizmete yapılan isteklerin sayısını sınırlandıran bir tekniktir. API'leri aşırı kullanımdan korur ve hizmet kalitesini sürdürür. Token bucket, leaky bucket gibi algoritmalarla uygulanabilir.



131. Event Sourcing nedir ve ne gibi avantajları vardır?

Cevap: Event Sourcing, bir sistemin durumunu bir dizi olay olarak saklamayı öngören bir tasarım desenidir. Her durum değişikliği bir olay olarak kaydedilir. Bu yaklaşım, sistemin herhangi bir anındaki durumunu yeniden oluşturma, denetim ve hata ayıklama gibi avantajlar sağlar.

132. Saga pattern nedir ve mikroservis mimarisinde nasıl kullanılır?

Cevap: Saga pattern, dağıtık işlemleri yönetmek için kullanılan bir tasarım desenidir. Bir işlem birden fazla mikroservisi içeriyorsa, her adımın başarısız olma durumunda telafi edici işlemler (compensating transactions) tanımlanır. Bu, tutarlılığı sağlamaya yardımcı olur.

133. Blue-Green Deployment nedir?

Cevap: Blue-Green Deployment, iki özdeş üretim ortamı kullanarak kesintisiz yazılım güncellemeleri yapma stratejisidir. Bir ortam (blue) aktif olarak çalışırken, diğeri (green) yeni sürümle güncellenir. Güncelleme tamamlandığında, trafik yeni ortama yönlendirilir.

134. Chaos Engineering nedir ve neden önemlidir?

Cevap: Chaos Engineering, bir sistemin beklenmedik koşullar altında nasıl davranacağını anlamak için kontrollü deneyler yapmayı içeren bir yaklaşımdır. Sistemin dayanıklılığını artırmak ve potansiyel sorunları önceden tespit etmek için kullanılır.

135. Veri tabanı replikasyonu nedir ve nasıl çalışır?

Cevap: Veritabanı replikasyonu, verilerin birden fazla sunucuda kopyalanması ve senkronize edilmesi sürecidir. Master-slave veya multi-master gibi farklı modelleri vardır. Yüksek kullanılabilirlik, yük dengeleme ve veri güvenliği sağlar.

136. Distributed Tracing (Dağıtık İzleme) nedir?

Cevap: Distributed Tracing, mikroservis mimarisinde bir isteğin farklı servisler arasındaki yolculuğunu izleme ve analiz etme sürecidir. Performans darboğazlarını belirleme ve hata ayıklama için kullanılır.

137. CORS (Cross-Origin Resource Sharing) nedir ve neden önemlidir?

Cevap: CORS, bir web sayfasının farklı bir domain'den kaynak istemesine izin veren bir güvenlik mekanizmasıdır. Tarayıcıların aynı kaynak politikasını (same-origin policy) esnetmesine olanak tanır ve güvenli cross-origin isteklerine izin verir.

138. Polyglot Persistence nedir?

Cevap: Polyglot Persistence, bir uygulamanın farklı veri türleri için farklı veri depolama teknolojileri kullanması yaklaşımıdır. Her veri türü için en uygun veritabanı seçilerek performans ve ölçeklenebilirlik artırılır.

139. Single Sign-On (SSO) nedir ve nasıl çalışır?

Cevap: SSO, kullanıcıların tek bir kimlik doğrulama ile birden fazla uygulamaya erişmesini sağlayan bir kimlik doğrulama yöntemidir. SAML, OAuth ve OpenID Connect gibi protokoller kullanılarak uygulanabilir.

140. Time Series Database nedir ve ne zaman kullanılır?

Cevap: Time Series Database, zaman içinde sıralı veri noktalarını depolamak ve sorgulamak için optimize edilmiş bir veritabanı türüdür. IoT sensör verileri, finansal veriler, sistem metrikleri gibi zaman bazlı verilerin yönetiminde kullanılır.

141. Canary Deployment nedir?

Cevap: Canary Deployment, yeni bir yazılım sürümünün küçük bir kullanıcı grubu üzerinde test edilmesi sürecidir. Yeni sürüm sorunsuz çalışıyorsa, kademeli olarak daha fazla kullanıcıya sunulur. Bu, riskleri minimize eder ve geri dönüş kolaylığı sağlar.

142. Domain-Driven Design (DDD) nedir?

Cevap: DDD, karmaşık yazılım projelerini tasarlarken iş domainini merkeze alan bir yaklaşımdır. Domain uzmanları ile geliştiriciler arasında ortak bir dil oluşturur ve yazılımın iş mantığını daha iyi yansıtmasını sağlar.

143. Eventual Consistency ve Strong Consistency arasındaki fark nedir?

Cevap: Eventual Consistency, sistemin belirli bir süre sonra tutarlı hale geleceğini garanti eder, ancak geçici tutarsızlıklara izin verir. Strong Consistency ise her okuma işleminin en son yazma işlemini yansıtmasını sağlar. Eventual Consistency genellikle daha yüksek kullanılabilirlik ve performans sunar, ancak bazı senaryolarda Strong Consistency gerekebilir.

144. Bulut bilişimde "Elasticity" ne anlama gelir?

Cevap: Elasticity, bir sistemin iş yüküne göre otomatik olarak kaynakları artırma veya azaltma yeteneğidir. Bu, kaynakların verimli kullanılmasını ve maliyetlerin optimize edilmesini sağlar.

145. gRPC ve WebSocket arasındaki fark nedir?

Cevap: gRPC, yüksek performanslı, iki yönlü iletişim için kullanılan bir RPC framework'üdür. WebSocket ise tam çift yönlü, gerçek zamanlı iletişim sağlayan bir protokoldür. gRPC genellikle mikroservisler arasında kullanılırken, WebSocket daha çok gerçek zamanlı web uygulamalarında tercih edilir.


146. Bir URL kısaltma servisi nasıl tasarlanır?

Cevap: Bir URL kısaltma servisi tasarlarken şu adımları izleyebiliriz:

  1. Uzun URL'leri kısa kodlara eşleyen bir veritabanı kullanın (örn. Redis).

  2. Kısa kod üretmek için bir hash algoritması veya rastgele karakter üreteci kullanın.

  3. Çakışmaları önlemek için bir kontrol mekanizması ekleyin.

  4. Yönlendirme için bir web sunucusu kullanın.

  5. Önbellek kullanarak sık erişilen URL'lerin yüklenme süresini azaltın.

  6. Ölçeklenebilirlik için yük dengeleyici kullanın.

147. Gerçek zamanlı sohbet uygulaması nasıl tasarlanır?

Cevap: Gerçek zamanlı bir sohbet uygulaması tasarlarken:

  1. WebSocket veya uzun yoklama (long polling) kullanarak gerçek zamanlı iletişim sağlayın.

  2. Mesajları geçici olarak saklamak için in-memory veritabanı (örn. Redis) kullanın.

  3. Kalıcı depolama için NoSQL veritabanı (örn. MongoDB) kullanın.

  4. Kullanıcı kimlik doğrulaması için JWT gibi token tabanlı bir sistem kullanın.

  5. Mesaj dağıtımı için pub/sub modeli uygulayın.

  6. Ölçeklenebilirlik için mikroservis mimarisi kullanmayı düşünün.

148. Büyük ölçekli bir e-ticaret platformunun arama fonksiyonu nasıl tasarlanır?

Cevap: Büyük bir e-ticaret platformu için arama fonksiyonu tasarlarken:

  1. Elasticsearch gibi bir arama motoru kullanın.

  2. Ürün verilerini indeksleyin ve düzenli olarak güncelleyin.

  3. Otomatik tamamlama özelliği ekleyin.

  4. Faceted search (filtreleme) özelliği ekleyin.

  5. Arama sonuçlarını önbelleğe alın.

  6. Arama sorgularını analiz ederek sonuçları iyileştirin.

  7. Ölçeklenebilirlik için arama kümesi (cluster) kullanın.

149. Yüksek trafik alan bir haber sitesi için içerik dağıtım sistemi nasıl tasarlanır?

Cevap: Yüksek trafik alan bir haber sitesi için içerik dağıtım sistemi tasarlarken:

  1. CDN (Content Delivery Network) kullanarak içeriği coğrafi olarak dağıtın.

  2. Statik içeriği önbelleğe alın.

  3. Dinamik içerik için Edge Computing kullanmayı düşünün.

  4. Veritabanı yükünü azaltmak için Read Replicas kullanın.

  5. Asenkron içerik güncelleme mekanizması uygulayın.

  6. Trafik artışlarına karşı otomatik ölçeklendirme kullanın.

  7. DDoS koruması ekleyin.

150. Büyük ölçekli bir sosyal medya platformunun bildirim sistemi nasıl tasarlanır?

Cevap: Büyük bir sosyal medya platformu için bildirim sistemi tasarlarken:

  1. Bildirimler için ayrı bir mikroservis oluşturun.

  2. Mesaj kuyruğu sistemi (örn. Kafka, RabbitMQ) kullanarak bildirim olaylarını yönetin.

  3. Gerçek zamanlı bildirimler için WebSocket kullanın.

  4. Push bildirimleri için Firebase Cloud Messaging gibi bir servis kullanın.

  5. Bildirim tercihlerini kullanıcı bazında yönetin.

  6. Bildirim gönderimi için batch işleme uygulayın.

  7. Bildirim geçmişi için NoSQL veritabanı kullanın.

151. Yüksek ölçekli bir çevrimiçi oyun için leaderboard sistemi nasıl tasarlanır?

Cevap: Yüksek ölçekli bir çevrimiçi oyun için leaderboard sistemi tasarlarken:

  1. Redis gibi in-memory veritabanı kullanarak hızlı okuma/yazma işlemleri sağlayın.

  2. Sorted Set veri yapısını kullanarak sıralamayı otomatik olarak yönetin.

  3. Leaderboard'u bölümlere ayırarak (örn. günlük, haftalık, aylık) yönetilebilirliği artırın.

  4. Önbellek kullanarak sık erişilen verileri hızlandırın.

  5. Asenkron güncelleme mekanizması ile anlık skor değişikliklerini yönetin.

  6. Fraud detection sistemi ekleyerek hile yapılmasını önleyin.

  7. Sharding uygulayarak veritabanı yükünü dağıtın.

152. Bir IoT (Nesnelerin İnterneti) platformu için veri toplama ve analiz sistemi nasıl tasarlanır?

Cevap: Bir IoT platformu için veri toplama ve analiz sistemi tasarlarken:

  1. MQTT gibi hafif bir protokol kullanarak cihazlardan veri toplayın.

  2. Apache Kafka gibi bir stream processing platformu kullanarak gerçek zamanlı veri işleyin.

  3. Time Series Database (örn. InfluxDB) kullanarak zaman bazlı verileri saklayın.

  4. Apache Spark gibi bir big data işleme aracı kullanarak büyük ölçekli veri analizleri yapın.

  5. Gerçek zamanlı dashboard'lar için Grafana gibi bir görselleştirme aracı kullanın.

  6. Edge Computing uygulayarak veri ön işleme yapın ve bant genişliği kullanımını azaltın.

  7. Veriler için çok katmanlı bir depolama stratejisi uygulayın (sıcak, ılık, soğuk veriler).

153. Büyük ölçekli bir video streaming platformu nasıl tasarlanır?

Cevap: Büyük ölçekli bir video streaming platformu tasarlarken:

  1. Adaptive Bitrate Streaming (ABS) teknolojisini kullanarak farklı internet hızlarına uyum sağlayın.

  2. CDN kullanarak videoları coğrafi olarak dağıtın.

  3. Transcoding için ayrı bir mikroservis oluşturun.

  4. Kullanıcı tercihleri ve izleme geçmişi için NoSQL veritabanı kullanın.

  5. Önbellek kullanarak popüler içeriklerin yüklenme süresini azaltın.

  6. DRM (Digital Rights Management) sistemi uygulayın.

  7. Analitik veriler için büyük veri işleme platformları kullanın.

154. Dağıtık bir dosya depolama sistemi nasıl tasarlanır?

Cevap: Dağıtık bir dosya depolama sistemi tasarlarken:

  1. Dosyaları küçük parçalara (chunks) bölerek farklı node'larda saklayın.

  2. Metadata yönetimi için ayrı bir servis oluşturun.

  3. Veri replikasyonu uygulayarak veri güvenliğini ve kullanılabilirliğini artırın.

  4. Consistent Hashing kullanarak dosya dağıtımını yönetin.

  5. Erasure coding kullanarak depolama verimliliğini artırın.

  6. Versiyonlama sistemi ekleyin.

  7. Access Control List (ACL) ile güvenlik yönetimi yapın.

155. Yüksek ölçekli bir rezervasyon sistemi nasıl tasarlanır?

Cevap: Yüksek ölçekli bir rezervasyon sistemi tasarlarken:

  1. Distributed locking mekanizması kullanarak eşzamanlı rezervasyonları yönetin.

  2. In-memory cache (örn. Redis) kullanarak hızlı okuma/yazma işlemleri sağlayın.

  3. Asenkron işlem kuyruğu (örn. RabbitMQ) kullanarak arka plan işlemlerini yönetin.

  4. Eventual consistency modeli uygulayarak sistem performansını artırın.

  5. Overbooking stratejisi geliştirin.

  6. Rezervasyon geçmişi için ayrı bir veritabanı kullanın.

  7. Yük dengeleyici ve otomatik ölçeklendirme kullanarak trafik artışlarını yönetin.

156. Büyük ölçekli bir çevrimiçi öğrenme platformu nasıl tasarlanır?

Cevap: Büyük ölçekli bir çevrimiçi öğrenme platformu tasarlarken:

  1. Microservices mimarisi kullanarak farklı işlevleri (ders yönetimi, kullanıcı yönetimi, değerlendirme vb.) ayrı servislere bölün.

  2. Video streaming için CDN kullanın.

  3. Öğrenci ilerlemesini takip etmek için NoSQL veritabanı kullanın.

  4. Ders içerikleri için arama motoru (örn. Elasticsearch) entegre edin.

  5. Gerçek zamanlı etkileşimler (canlı dersler, sohbetler) için WebSocket kullanın.

  6. Önbellek stratejisi uygulayarak sık erişilen içeriklerin yüklenme süresini azaltın.

  7. Kullanıcı davranışlarını analiz etmek için big data analitik araçları kullanın.

  8. Otomatik ölçeklendirme ile yoğun dönemlerde performansı koruyun.

157. Finansal işlemler için yüksek güvenlikli bir ödeme sistemi nasıl tasarlanır?

Cevap: Yüksek güvenlikli bir ödeme sistemi tasarlarken:

  1. Tüm iletişimlerde end-to-end şifreleme kullanın (örn. TLS/SSL).

  2. Çok faktörlü kimlik doğrulama (MFA) uygulayın.

  3. Tokenization kullanarak hassas verileri koruyun.

  4. Her işlem için benzersiz bir işlem ID'si oluşturun.

  5. Rate limiting uygulayarak brute-force saldırılarını önleyin.

  6. Anomali tespiti için makine öğrenimi algoritmalarını kullanın.

  7. Tüm işlemleri loglayın ve denetim için blockchain tabanlı bir sistem kullanmayı düşünün.

  8. Disaster recovery planı oluşturun ve düzenli olarak test edin.

  9. PCI DSS gibi güvenlik standartlarına uyun.

158. Büyük ölçekli bir araç paylaşım uygulaması nasıl tasarlanır?

Cevap: Büyük ölçekli bir araç paylaşım uygulaması tasarlarken:

  1. Gerçek zamanlı konum takibi için WebSocket veya Server-Sent Events kullanın.

  2. Eşleştirme algoritması için ayrı bir mikroservis oluşturun.

  3. Geospatial indeksleme destekli veritabanı (örn. MongoDB) kullanın.

  4. Redis gibi in-memory veritabanı kullanarak hızlı eşleştirme sağlayın.

  5. Fiyatlandırma için dinamik bir algoritma uygulayın.

  6. Push bildirimleri için Firebase Cloud Messaging gibi bir servis kullanın.

  7. Ödeme işlemleri için güvenli bir gateway entegre edin.

  8. Kullanıcı ve sürücü puanlama sistemi için ayrı bir servis oluşturun.

  9. Trafik tahminleri için makine öğrenimi modellerini kullanın.

159. Büyük ölçekli bir otel rezervasyon sistemi nasıl tasarlanır?

Cevap: Büyük ölçekli bir otel rezervasyon sistemi tasarlarken:

  1. Microservices mimarisi kullanarak farklı işlevleri (arama, rezervasyon, ödeme vb.) ayrı servislere bölün.

  2. Arama fonksiyonu için Elasticsearch gibi bir arama motoru kullanın.

  3. Rezervasyon işlemleri için distributed locking mekanizması uygulayın.

  4. Otel müsaitlik durumları için in-memory cache (örn. Redis) kullanın.

  5. Fiyatlandırma için dinamik bir algoritma uygulayın.

  6. Ödeme işlemleri için güvenli bir gateway entegre edin.

  7. Kullanıcı yorumları ve puanlamaları için ayrı bir servis oluşturun.

  8. Otel bilgileri ve görselleri için CDN kullanın.

  9. Rezervasyon onayları için asenkron mesajlaşma sistemi (örn. Apache Kafka) kullanın.

160. Yüksek ölçekli bir müzik streaming platformu nasıl tasarlanır?

Cevap: Yüksek ölçekli bir müzik streaming platformu tasarlarken:

  1. CDN kullanarak müzik dosyalarını coğrafi olarak dağıtın.

  2. Adaptive bitrate streaming teknolojisini uygulayın.

  3. Şarkı metadata'sı için NoSQL veritabanı kullanın.

  4. Kullanıcı tercihleri ve çalma listeleri için ayrı bir veritabanı kullanın.

  5. Öneri sistemi için makine öğrenimi algoritmaları kullanın.

  6. Gerçek zamanlı analitikler için stream processing platformu (örn. Apache Flink) kullanın.

  7. Offline dinleme için local storage yönetimi yapın.

  8. DRM (Digital Rights Management) sistemi entegre edin.

  9. Sosyal özellikler (paylaşım, takip etme vb.) için ayrı bir servis oluşturun.

161. Büyük ölçekli bir e-spor turnuva platformu nasıl tasarlanır?

Cevap: Büyük ölçekli bir e-spor turnuva platformu tasarlarken:

  1. Gerçek zamanlı oyun durumu güncellemeleri için WebSocket kullanın.

  2. Turnuva yönetimi için ayrı bir mikroservis oluşturun.

  3. Leaderboard için Redis gibi in-memory veritabanı kullanın.

  4. Oyun sonuçlarını işlemek için asenkron kuyruk sistemi (örn. RabbitMQ) kullanın.

  5. Canlı yayın için düşük gecikmeli video streaming çözümü entegre edin.

  6. Kullanıcı profilleri ve istatistikler için NoSQL veritabanı kullanın.

  7. Anti-cheat sistemi için ayrı bir servis oluşturun.

  8. Ödeme işlemleri için güvenli bir gateway entegre edin.

  9. Analitikler için big data işleme platformu (örn. Apache Spark) kullanın.

162. Büyük ölçekli bir sağlık hizmeti platformu nasıl tasarlanır?

Cevap: Büyük ölçekli bir sağlık hizmeti platformu tasarlarken:

  1. Hasta verileri için HIPAA uyumlu, şifrelenmiş bir veritabanı kullanın.

  2. Telemedicine için güvenli video konferans çözümü entegre edin.

  3. Elektronik Sağlık Kayıtları (EHR) için standartlara uygun bir sistem tasarlayın.

  4. Randevu yönetimi için ayrı bir mikroservis oluşturun.

  5. İlaç etkileşimleri ve alerjileri kontrol etmek için bir karar destek sistemi uygulayın.

  6. Laboratuvar sonuçları için güvenli bir dosya paylaşım sistemi entegre edin.

  7. Hasta izleme cihazları için IoT entegrasyonu sağlayın.

  8. Acil durumlar için gerçek zamanlı bildirim sistemi oluşturun.

  9. Veri analizi ve araştırma için anonimleştirilmiş veri kümeleri oluşturun.

163. Büyük ölçekli bir çevrimiçi kumar platformu nasıl tasarlanır?

Cevap: Büyük ölçekli bir çevrimiçi kumar platformu tasarlarken:

  1. Gerçek zamanlı oyun durumu güncellemeleri için WebSocket kullanın.

  2. Yüksek güvenlikli, şifrelenmiş ödeme sistemi entegre edin.

  3. Rastgele sayı üretimi için kriptografik olarak güvenli bir sistem kullanın.

  4. Kullanıcı hesapları ve bakiyeleri için ayrı, yüksek güvenlikli bir veritabanı kullanın.

  5. Dolandırıcılık tespiti için makine öğrenimi algoritmaları uygulayın.

  6. Yasal gerekliliklere uyum için KYC (Know Your Customer) sistemi entegre edin.

  7. Oyun sonuçlarını işlemek için asenkron kuyruk sistemi kullanın.

  8. Yüksek kullanılabilirlik için çoklu veri merkezi mimarisi tasarlayın.

  9. Düzenli güvenlik denetimleri ve penetrasyon testleri yapın.

164. Büyük ölçekli bir çevrimiçi iş bulma platformu nasıl tasarlanır?

Cevap: Büyük ölçekli bir çevrimiçi iş bulma platformu tasarlarken:

  1. İş ilanları ve özgeçmişler için arama motoru (örn. Elasticsearch) kullanın.

  2. Kullanıcı profilleri ve iş ilanları için NoSQL veritabanı kullanın.

  3. İş eşleştirme algoritması için ayrı bir mikroservis oluşturun.

  4. Öneri sistemi için makine öğrenimi algoritmaları kullanın.

  5. Gerçek zamanlı bildirimler için WebSocket veya push notification servisi kullanın.

  6. Özgeçmiş parser'ı için NLP (Doğal Dil İşleme) teknolojilerini kullanın.

  7. Kullanıcı davranışlarını analiz etmek için big data analitik araçları kullanın.

  8. İş veren ve iş arayan arasındaki mesajlaşma için güvenli bir sistem tasarlayın.

  9. Sahte iş ilanlarını tespit etmek için otomatik kontrol mekanizmaları oluşturun.

165. Büyük ölçekli bir çevrimiçi emlak platformu nasıl tasarlanır?

Cevap: Büyük ölçekli bir çevrimiçi emlak platformu tasarlarken:

  1. Geospatial arama özelliği için özel indeksleme destekli veritabanı kullanın.

  2. Mülk listeleri ve görseller için CDN kullanın.

  3. Fiyat tahminleri için makine öğrenimi modellerini kullanın.

  4. Sanal turlar için 3D rendering ve VR teknolojileri entegre edin.

  5. Kullanıcı tercihleri ve arama geçmişi için öneri sistemi oluşturun.

  6. Emlakçılar ve müşteriler arasındaki iletişim için güvenli bir mesajlaşma sistemi tasarlayın.

  7. Mülk değerlemesi için otomatik bir sistem geliştirin.

  8. Dolandırıcılık tespiti için makine öğrenimi algoritmaları uygulayın.

  9. Pazar trendlerini analiz etmek için big data analitik araçları kullanın.


Please Select Embedded Mode To Show The Comment System.*

Daha yeni Daha eski

نموذج الاتصال