İndexler, belirli durumlarda veritabanı performansını önemli ölçüde artırabilir. İşte indexlerin avantajlı olduğu bazı durumlar:
- Sık sorgulanan sütunlarda: Bir sütun üzerinde sık sık WHERE koşulları, JOIN işlemleri veya ORDER BY sıralamaları yapılıyorsa, bu sütun için index oluşturmak faydalı olabilir.
- Büyük tablolarda: Tablo büyüdükçe, index kullanımının faydası daha belirgin hale gelir. Milyonlarca satır içeren tablolarda, doğru index kullanımı sorgu süresini dramatik şekilde azaltabilir.
- Yüksek kardinaliteli sütunlarda: Benzersiz değerlerin sayısı yüksek olan sütunlarda (örneğin, kimlik numarası) index kullanmak çok etkilidir.
- Foreign key sütunlarında: JOIN işlemlerinin sık kullanıldığı foreign key sütunlarında index oluşturmak, ilişkisel sorgularınızı hızlandırır.
- Aralık sorgularında: Tarih aralıkları gibi belirli bir aralıktaki verileri sorgularken, ilgili sütunda index bulunması performansı artırır.
- Tekil değer aramalarında: Özellikle UNIQUE indexler, benzersiz değer aramalarını çok hızlandırır.
- Aggregasyon fonksiyonlarında: COUNT, SUM, AVG gibi fonksiyonlar kullanıldığında, ilgili sütunlarda index bulunması işlemi hızlandırabilir.
- ORDER BY ve GROUP BY işlemlerinde: Sıralama ve gruplama yapılan sütunlarda index kullanmak, bu işlemleri önemli ölçüde hızlandırır.
- Kısmi (partial) index kullanımında: Verilerin sadece bir alt kümesi üzerinde sık sık sorgu yapılıyorsa, bu alt küme için kısmi index oluşturmak avantajlıdır.
- Tam metin aramalarda: Metin içinde arama yapılan sütunlarda, özel full-text search indexleri kullanmak performansı artırır.
Ancak, her durumda index kullanmanın dezavantajları da olabileceğini unutmamak gerekir:
- İndexler ek depolama alanı kullanır.
- INSERT, UPDATE ve DELETE işlemlerini yavaşlatabilir çünkü her değişiklikte indexler de güncellenir.
- Çok fazla index kullanmak, query planner'ın optimal planı seçmesini zorlaştırabilir.
Bu nedenle, index kullanımı her zaman veritabanınızın spesifik ihtiyaçlarına ve sorgu desenlerinize göre optimize edilmelidir.